Ο ταχέως αναπτυσσόμενος οικισμός του Όρμου Μαραθοκάμπου έχει απόλυτη ανάγκη από ιεραρχημένες παρεμβάσεις στήριξης, ανάδειξης και αξιοποίησης του.
Πρόκειται για λιμενικά έργα, συνολικού προϋπολογισμού 19 εκατομμυρίων Ευρώ με ΦΠΑ, σύμφωνα με τις κοστολογημένες προτάσεις της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών (Δ. Τ. Υ) της Αντιπεριφέρειας Σάμου, (επίσημη έγγραφη ενημέρωση της 30ής Ιουνίου 2023), που, αναλυτικά, αφορούν :
α) Εργασίες αποκατάστασης του μήκους 265 μέτρων δυτικού προσήνεμου μόλου που παρουσιάζει εκτεταμένες ρηγματώσεις και σπηλαιώσεις με συνέπεια αυξημένο κίνδυνο κατάρρευσης με τα έκτακτα και ακραία καιρικά φαινόμενα, (κόστος 11, 650 εκατομμύρια Ευρώ με ΦΠΑ)
β) Επέκταση κατά 120 μέτρα του ανωτέρω δυτικού προσήνεμου μόλου για την προστασία και τη διασφάλιση της λειτουργίας του αλιευτικού καταφυγίου καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου, (κόστος 7,95 εκατομμύρια Ευρώ με ΦΠΑ)
γ) Επέκταση κατά 60 μέτρα του υπήνεμου μόλου με εσωτερικό κρηπίδωμα και θωράκιση, (κόστος 1, 15 εκατομμύρια Ευρώ με ΦΠΑ).
Οι τεχνικές μελέτες των παραπάνω έργων είναι, ήδη, έτοιμες και η συνοδός Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) βρίσκεται σε στάδιο ολοκλήρωσης.
Οι άκρως απαραίτητες αυτές λιμενικές υποδομές μπορεί να γίνουν είτε σαν σύνολο αντί 19 εκατ. Ευρώ με ΦΠΑ είτε, όπως συνηθίζεται, τμηματικά, σύμφωνα με τα όσα προαναφέρθηκαν και βάσει ιεραρχημένου προγράμματος.
Πέραν όλων αυτών είναι αδήριτη ανάγκη να ιδρυθεί λιμενικός σταθμός 24ωρης λειτουργίας στον Όρμο Μαραθοκάμπου για την ασφάλεια των κατοίκων και των επισκεπτών, των ψαράδων και των περιουσιών τους, για τον πλήρη και διαρκή έλεγχο ναυσιπλοΐας και ναυτιλομένων αλλά και για εθνικούς λόγους..
Επίσης πρέπει να ξεκινήσουν, το συντομότερο δυνατόν, οι απαραίτητες εργασίες στη λιμενολεκάνη του αλιευτικού καταφυγίου για την ασφαλή και σε μόνιμη βάση προσέγγιση του καταμαράν που συνδέει τη Σάμο με τα 12νησα.
Επείγουν, ακόμα, η διαμόρφωση και αξιοποίηση της χερσαίας ζώνης κατά τρόπο σεβαστικό, χρήσιμο και ωφέλιμο, η πλήρης ανάδειξη της ηγεμονικής προκυμαίας, η ορθή και χρηστική επιλογή πολλαπλών χώρων κολύμβησης, τέρψης, αναψυχής και θαλάσσιων αθλημάτων, η χωροθέτηση δομών παιδιάς και πολιτισμού, η αναζήτηση χώρων parking κλπ.
Απαιτείται, επίσης, να τεθεί σε εφαρμογή, το ταχύτερο δυνατόν, με ενέργειες του Δήμου Δυτικής Σάμου, το ΣΧΟΟΑΠ του πρώην Δήμου Μαραθοκάμπου που αφορά την τροποποίηση της ισχύουσας από το 1995 χωροταξίας της περιοχής με γόνιμες βασικές αρχές και με προτάσεις βιώσιμης και ποιοτικής χωρικής οργάνωσης. .
Το αναπτυξιακό αυτό σχέδιο είναι έτοιμο από το 2022, βάσει του ΦΕΚ 263 Δ/14-4-2022 αλλά, δυστυχώς, παραμένει από τότε αναξιοποίητο..
Απαραίτητη, ωσαύτως, θεωρείται και η ανάθεση εκπόνησης μελέτης ασφαλούς, εξ Ανατολών, χερσαίας πρόσβασης προς το αλιευτικό καταφύγιο και τον οικιστικό ιστό του Όρμου Μαραθοκάμπου, ως κλάδου της αμαξιτής οδού Μαραθοκάμπου- Κουμαιίκων σε αντικατάσταση της σημερινής προσπέλασης τους με την απρόσφορη και αναγκαστική διόδευση μέσω της κοίτης παρακείμενου ρέματος.
Σημαντική επίσης για την ανάπτυξη της περιοχής είναι και η ολοκλήρωση της, ήδη, σχολάζουσας μελέτης του διαδημοτικού οδικού άξονα «Κουμαίικα -Σκουραίικα – Σπαθαραίοι -Παγώνδας -Ηραίον» που αποτελεί εψηφισμένο και πάγιο αίτημα και των δύο Δήμων της Σάμου.
Ως γνωστόν, το Ελληνικό Δημόσιο έχει δαπανήσει για τη διαδημοτική αυτή μελέτη 980.000 Ευρώ από το 2004 που ανατέθηκε μέχρι το 2014 που η τότε Περιφερειακή Αρχή ζήτησε από το Υπουργείο Οικονομικών να τροποποιηθεί ο ενάριθμος κωδικός της, να σταματήσει η χρηματοδότηση της και να διατεθούν τα ύψους 200.000 Ευρώ οικονομικά του υπόλοιπα σε… άλλες δράσεις..…
Όσον αφορά το παραγωγικό καταδυτικό πάρκο είναι ανάγκη να αναληφθούν από τη Δημοτική Αρχή γόνιμες πρωτοβουλίες και δράσεις υπέρβασης των προβλημάτων και, παράλληλα, να αναζητηθούν, εφ’ όσον χρειαστεί, οι πλέον πρόσφορες και φερέγγυες ευκαιρίες για την υλοποίηση του.
Όπως έχει δημοσιοποιηθεί, για την σεισμόπληκτη Σάμο κυοφορείται, ήδη, από την κυβέρνηση το ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα «Σάμος2030 : Ανασυγκρότηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη» που η επίσημη παρουσίαση του έγινε, προ ημερών, στην Αθήνα.
Σ’ αυτό το πρόγραμμα, πρέπει να ενταχθούν, μετά από ευρύτατη διαβούλευση, κοστολογημένα, ιεραρχημένα και με συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα υλοποίησης τα σημαντικότερα από τα έργα που θα προκριθούν για την ανασυγκρότηση και τη βιώσιμη ανάπτυξη του τόπου.
Τα έργα αυτά επιβάλλεται να υποστηριχθούν οικονομικά όχι μόνο από το μερίδιο της Σάμου από το νέο ΕΣΠΑ 2021-2027 που έτσι κι αλλιώς το νησί το δικαιούται βάσει, ιδίως, πληθυσμιακών κριτηρίων, ανεξαρτήτως θεομηνιών, αλλά, κυρίως, με επιπρόσθετη χρηματοδότηση από τα διάφορα ειδικά Ταμεία αντιμετώπισης των συνεπειών των φυσικών καταστροφών ,παλαιά και νέα, Εθνικά και Ευρωπαϊκά, από το Πρόγραμμα Αλιείας, Υδατοκαλλιέργειας και Θάλασσας (Π.ΑΛ.Υ.Θ) 2021-27 καθώς και από τα τομεακά ανάλογα των αρμόδιων και συναρμόδιων Υπουργείων.
Το πρόγραμμα «Σάμος 2030: Ανασυγκρότηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη» αποτελεί ευκαιρία και πρόκληση για το νησί μας εφ’ όσον, βέβαια, δομηθεί λειτουργικά και σωστά, με επίκεντρο τον άνθρωπο και τις ανάγκες του και με απόλυτο σεβασμό στο φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον και χρηματοδοτηθεί προοπτικά, με πλήρη επάρκεια και φερεγγυότητα.
Μανώλης Νικ. Κάρλας
Γιατρός, πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου(2003-2010).