Ο Τρύγος του Μοσχάτου στη Σάμο: Εξαιρετική σοδειά παρά τις προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής

Ο τρύγος του μοσχάτου στη Σάμο είναι μια ζωντανή παράδοση που συνδυάζει την ανθρώπινη προσπάθεια με την πατρογονική αμπελουργική τέχνη, προσφέροντας ένα προϊόν με υψηλή ποιότητα και μοναδική ταυτότητα. Ήταν και παραμένει ένα γεγονός  που καθορίζει την οικονομική, κοινωνική μα και πολιτιστική ζωή της Σάμου.

Τα τελευταία χρόνια, λόγω των καιρικών συνθηκών, ο τρύγος τείνει να ξεκινά νωρίτερα. Φέτος, η έναρξη της συγκομιδής του μοσχάτου ξεκίνησε στα τέλη Ιουλίου. Ωστόσο, παρά την πρόωρη έναρξη, η ποιότητα των μοσχάτων σταφυλιών παραμένει εξαιρετική, με υψηλά επίπεδα σακχάρων και πλούσιο αρωματικό χαρακτήρα. Η ανθεκτικότητα του πολύτιμου σαμιακού αμπελώνα στις καιρικές συνθήκες, χάρη στα δροσερά μελτέμια και την επαρκή υγρασία του εδάφους, εξασφαλίζει άριστη ποιότητα πρώτης ύλης, ακόμα και σε περιόδους ιδιόμορφων καιρικών φαινομένων, όπως εμφανίζονται τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας.

Παρά τις κλιματολογικές αλλαγές και το χαλάζι που έπεσε στη Σάμο το Μάιο, η ωρίμανση των σταφυλιών εξελίσσεται κανονικά. Επικρατούν ισορροπημένες, αν και όχι τέλειες κλιματικές συνθήκες, με την παραγωγή να προμηνύεται και πάλι εξαιρετική από άποψη ποιότητας με την αρωματική δυναμική του μοσχάτου Σάμου να πρυτανεύει.

Οι 1.500 οινοπαραγωγικές οικογένειες-μέλη του Συνεταιρισμού Σάμου και η οινολογική του ομάδα μιλούν  για μια ξεχωριστή σοδειά που θα ενισχύσει ακόμα περισσότερο την παγκόσμια φήμη της ποικιλίας και των εκλεκτών σαμιακών οίνων.

Περίπου 14.000 στρέμματα ορεινών και ημιορεινών αμπελώνων στην Σάμο καλλιεργούνται από τους αμπελοκαλλιεργητές του νησιού με μεράκι και βιωματική σύνδεση με τη γη. Αξιοποιείται το μοναδικό terroir του νησιού, με βιολογικές και βιοδυναμικές πρακτικές σε ένα ιδιαίτερο μικροκλίμα που ευνοεί την παραγωγή υψηλής ποιότητας σταφυλιού.

Με ρίζες που χάνονται στο χρόνο, οι χειρωνακτικές διαδικασίες του τρύγου του μοσχάτου (με το «κατσούνι» και τις «κοφίνες» στον ώμο) στα δύσβατα και ορεινά αμπελοτόπια του νησιού συνιστούν ένα ζωντανό πολιτισμικό τελετουργικό, συνδεδεμένο άρρηκτα με την ιδιαίτερη οινική ταυτότητα της Σάμου. Η προσπάθεια αυτή, που χαρακτηρίζεται ως «ηρωική αμπελουργία», διατηρεί ζώσα μια πατροπαράδοτη διαδικασία με ίχνη που χάνονται στο χρόνο…

Ωστόσο, η αμπελουργία της Σάμου αντιμετωπίζει και σοβαρές απειλές, όπως  ο υπερπληθυσμός των αγριογούρουνων, τα οποία προκαλούν ζημίες που φτάνουν τους 400 με 500 τόνους ετησίως! Καταστρέφουν μέρος της παραγωγής αλλά και  τις αναβαθμίδες («πεζούλες ξερολιθιάς» κατά το σαμιακώς λεγόμενο), επίπονο  έργο γενεών. Σε αυτές τις δύσκολες προκλήσεις, έρχονται να προστεθούν η κλιματική αλλαγή και η γήρανση του αμπελουργικού πληθυσμού.

Ο Ενιαίος Οινοποιητικός Αγροτικός Συνεταιρισμός Σάμου αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της οινοποίησης της παραγωγής του νησιού. Ως ένας από τους παλαιότερους και μεγαλύτερους Συνεταιρισμούς της Ελλάδας, συγκεντρώνει το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής, διασφαλίζοντας την ποιότητα και την εμπορική αξία του σαμιώτικου κρασιού. Ο ΕΟΣ Σάμου είναι επίσης υπεύθυνος για την εξαγωγή του κρασιού σε 27 χώρες του εξωτερικού, ενισχύοντας τη διεθνή αναγνωρισιμότητά του και αποτελώντας τον καλύτερο οινικό πρεσβευτή της πατρίδας μας.