ΕΙΣΗΓΗΣΗ: Πρόταση ένταξης φακέλου για Γεωπάρκο Χίου της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
Τα παγκόσμια γεωπάρκα της UNESCO είναι ενιαίες, ενοποιημένες γεωγραφικές περιοχές όπου οι τοποθεσίες και τα τοπία διεθνούς γεωλογικής σημασίας διαχειρίζονται με μια ολιστική έννοια της προστασίας, της εκπαίδευσης και της αειφόρου ανάπτυξης. Ένα Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO περιλαμβάνει μια σειρά από τοποθεσίες γεωλογικής κληρονομιάς ιδιαίτερης επιστημονικής σημασίας, σπανιότητας ή ομορφιάς.
Ένα Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO έχει πολλαπλούς στόχους:
- Προστασία των γεωτόπων από ανθρωπογενείς επεμβάσεις
- Ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας σε θέματα γεωλογίας, τεχνολογίας που σχετίζεται με τις γεωεπιστήμες και οικολογίας (σχέσεις μεταξύ ειδών και γεωσυστηµάτων)
- Ευαισθητοποιημένη, µέσω προγραμμάτων ενημέρωσης, προβολή και περιβαλλοντική εκπαίδευση και συνείδηση όλων των εμπλεκόμενων παραγωγών, πληθυσμού και κοινωνικών φορέων.
- Εναρμόνιση των διαφορετικών και αντιτιθέμενων συμφέροντων και ενδιαφέροντων των παραγωγών της περιοχής ή άλλων ομάδων πληθυσμού και κοινωνικών φορέων, στο πλαίσιο ανοικτών και συµµετοχικών διαδικασιών.
- Προώθηση της εκπαίδευσης στις τοπικές κοινότητες και στους επισκέπτες στις γεωεπιστήμες, μεταδίδοντας τη σημασία της γεωλογικής κληρονομιάς στους μαθητές, τους δασκάλους, τους τοπικούς φορείς λήψης αποφάσεων και το ευρύ κοινό.
- Καλύτερη κατανόηση της γεωλογικής, φυσικής, αρχαιολογικής, πολιτιστικής και βιομηχανικής κληρονομιάς της περιοχής.
- Δημιουργία καινοτόμων τοπικών επιχειρήσεων, βιώσιμων τουριστικών δραστηριοτήτων, γεωδιαδρομών και νέων θέσεων εργασίας.
- Υπεράξια των τοπικών και μεταποιητικών προϊόντων.
- Ενίσχυση του θεματικού τουρισμού με ανάδειξη γεώτοπων.
Το προτεινόμενο Παγκόσμιο Γεωπάρκο της UNESCO Χίου θα συνδυάζει την προστασία και την προώθηση της γεωλογικής κληρονομιάς του, με τη βιώσιμη ανάπτυξη των κοινοτήτων του, με κοινωνικοοικονομικό, εκπαιδευτικό, περιβαλλοντικό και πολιτιστικό επίκεντρο. Οι δραστηριότητες περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης θα επικεντρώνονται στους φυσικούς πόρους των νησιών (ορυκτά, στοιχεία σπάνιων γαιών, γεωθερμική ενέργεια, αέρας, νερό, πετρώματα, ορυκτά και απολιθώματα). Η Χίος μπορεί να γίνει το παράδειγμα για όλα τα αλλά νησιά του Βορείου Αιγαίου που θα πρέπει και αυτά με την σειρά τους ελεγχθούν αν έχουν την δυνατότητα ένταξης.
Ως Αντιπεριφερειάρχης προσκάλεσα τον καθηγητή κ Νίκου Ζούρου Στην Χίο και σε ανοιχτή συζήτηση ενημέρωνε για τις διαδικασίες και προετοιμασία που πρέπει να ολοκληρώσουμε και συγχρόνως καταφέραμε και επιτόπια αυτοψία χώρων στην περιοχή του Κορακάρη. Ο κ. Νίκος Ζούρος είναι καθηγητής Φυσικής Γεωγραφίας του Τμήματος Γεωγραφίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου και συγχρόνως Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου και Είναι γεωλόγος. Έχει ασχοληθεί τα τελευταία 20 χρόνια με την μελέτη, προστασία και ανάδειξη φυσικών μνημείων στην Ελλάδα και το εξωτερικό καθώς και την αξιοποίηση τους για την ανάπτυξη τουριστικών δραστηριοτήτων. Είναι από τους θεμελιωτές του θεσμού των Γεωπάρκων στην Ευρώπη και σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι Πρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου Γεωπάρκων, τα τελευταία 17 χρόνια είναι συντονιστής του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γεωπάρκων και μέλος του Συμβουλίου Προγράμματος Παγκόσμια Γεωπάρκα UNESCO. Καθοριστική υπήρξε η συμβολή του στην αναγνώριση της Λέσβου από την UNESCO ως Παγκόσμιο Γεωπάρκο. Δηλαδή οι γνώσεις και η εμπειρία είναι αδιαμφισβήτητη και σημαντική για τον σκοπό μας. Είναι σημαντικό να αναφερθεί ότι ο Καθηγητής κ. Ζούρος μου έδωσε την θετική έγκριση με την εμπειρία του για την Χίο για να προχωρήσουμε και να την εντάξουμε στο δίκτυο Παγκοσμίων Γεωπάρκων.
Συγχρόνως και συνδυαστικά μετά από προγραμματισμένη προσωπική συνάντηση μου στην Αθηνά στο γραφείο της Προέδρου της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής UNESCO κυρίας Αικατερίνης Τζιτζικωστα, με χαρά μου μετέφερε πως υπάρχει θετική διάθεση αφού καταθέσουμε σαν Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου φάκελο ένταξης για να εντάξουμε την Χίο ως Γεωπάρκο καθώς μου επισήμανε πως είχε ενημερωθεί από νωρίτερα πως υπάρχουν πολλά θετικά γεωσυστηματα και γεώτοποι στην Χιο και πως τα νησιά μας είναι η εθνική προτεραιότητα.
Η δυνατότητα δημιουργίας γεωπάρκου στη Χίο, αποτελεί ευκαιρία να αναδείξει το νησί το εξαιρετικό φυσικό περιβάλλον, τα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους και τη βιοποικιλότητα και γεωποικιλότητα, στοιχεία που μπορούν να γίνουν εργαλεία ανάπτυξης σε κάθε τομέα. Συγκεκριμένα, οι σημαντικές διεθνώς απολιθωματοφόρες θέσεις, όπως στην περιοχή του Κορακάρη με τα απολιθώματα των αμμωνιτών, τα διαφορετικά είδη πετρωμάτων και οι πτυχωσιγενείς δομές στη βόρεια Χίο ηλικίας πολλών εκατομμυρίων ετών, τα σημαντικά σπήλαια και τα ηφαιστειακά πετρώματα, αλλά και σημαντικά στοιχεία που υπογραμμίζουν τη σχέση των πετρωμάτων με τη βιοποικιλότητα του νησιού και την πολιτιστική κληρονομιά του Κάμπου και των Μαστιχοχωρίων της Χίου, αποτελούν το «οπλοστάσιο» για την ένταξη της Χίου στη λίστα των 195 παγκόσμιων γεωπάρκων της UNESCO. Ας ανεβάσουμε σήμερα το πήχη υψηλοτέρα όλοι μαζί για τον τόπο μας και το μέλλον των παιδιών μας. Σήμερα μπορούμε μαζί, να αφήνουμε παρακαταθήκη για το μέλλον.
ΑΝΤΙΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗΣ
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ, ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ,
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ, ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &
ΑΠΟΔΗΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ,
ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΑΔ. ΜΠΟΥΡΝΙΑΣ