«Τέτοιες μέρες πριν 200 χρόνια οι Σαμιώτες έδιναν τον υπέρ πάντων αγώνα σε στεριά και θάλασσα για την τιμή και την ελευθερία του νησιού μας. Ένας βιγλάτορας από τη βαρδιόλα ( τη ναυτική σκοπιά) του Άη Γιάννη του Ελεήμονα αναθυμάται και ιστορεί τον παλμό και τις δράσεις της Σαμιακής Παλιγγενεσίας».
Οι βιγλάτορες του Άη Γιάννη του Ελεήμονα:
«Πάει καιρός που απ’ τη βαρδιόλα μας
Στο λογγωμένο λόφο απέναντι απ’ το Κάτεργο
Εγώ κι ο σύντροφος μου ο Μηνάς της Αρμυρής
βιγλίζαμε ανύσταχτα το πέλαγο και τα νησιά
Από την Πάτμο ως τα μπουγάζια των Κορσεών
Και το Ικάριο, απ’ τη Ψαλίδα ως το Δράκανο .
Κι όπως περνούσαν τα καράβια μέρα -νύχτα
Τα εδικά μας ξεχωρίζαμε από τα εχθρικά
Και τα μηνύματα να φεύγουν για τη Χώρα
Πότε με γυναικόπαιδα γύρω απ’ το Παλιοχώρι
Και πότε με τον γεροκαλόγερο της Αραπόπετρας
Μιας κι οι μεγάλοι πολεμούσανε τον Τούρκο
Και δεν περίσσευαν στον τόπο μας πολλοί.
Εμείς είδαμε πρώτοι την αρμάδα του Σταυρού
Με τα σημάδια του Σαχτούρη στα κατάρτια .
Και πέμψαμε ευθύς το άγγελμα γοργόφτερο αητό
Από στεριά και θάλασσα για τη καγκελαρία.
Μεγάλοι αγώνες κι άσβεστη αγάπη στη πατρίδα.
Χρέος Ζωής ο θάνατος για την Ελευθερία.
Άντρες, γυναίκες και παιδιά μ’ άξιους πολεμάρχους
Περήφανη και ελεύθερη κρατήσαμε τη Σάμο
Κάστρο γερό κι απάτητο από εχθρών ποδάρι. .
Κι η Διαθήκη μας αυτή ακέραιη στους αιώνες».
Για την καταγραφή:
Μανώλης Νικ. Κάρλας