Μανώλης Κάρλας: Κλιματική κρίση και αυτοδιοίκηση

«Μην αμελήσετε, Πάρτε μαζί σας νερό, Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία» έγραφε πριν από χρόνια, προφητικά, ο Μιχάλης Κατσαρός.

«Η θάλασσα εν θέλει πότισμα» έλεγε  η ονειροπαρμένη κυρά  Σαράνταινα απ’ το Φραντάτο της Ικαρίας.

Η κλιματική κρίση,  σοβαρό και διαρκώς επιδεινούμενο οικουμενικό πρόβλημα,  επηρεάζει, δυστυχώς, την καθημερινότητά μας και προδικάζει αρνητικά το Μέλλον μας.

Για την αντιμετώπισή της χρειάζονται ολοκληρωμένες πολιτικές πρωτοβουλίες και σχέδιο τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στις καθ’ έκαστα χώρες καθώς  οι παγκόσμιες βιολογικές σταθερές έχουν διαταραχθεί επικίνδυνα από τη ρύπανση ή  και την καταστροφή των, ανά την υφήλιο, οικοσυστημάτων.

Ήδη, από μακρού, η αύξηση της θερμοκρασίας( φαινόμενο του θερμοκηπίου) και η  μείωση του όζοντος έχουν πυροδοτήσει καταλυτικά  τον κλιματικό  καταρράκτη ..

Οι μέχρι τώρα πρωτοβουλίες του ΟΗΕ και άλλων διεθνών οργανισμών δεν έχουν επιτύχει την ικανοποιητική  συμμόρφωση των μεγάλων και ισχυρών που αποτελούν και τους κύριους ρυπαντές και καταστροφείς του πλανήτη.

Κοινό χρέος μας είναι η πάγια και αγωνιστική εναντίωσή σε όλους όσοι με  οδηγό το κέρδος υπονομεύουν την ποιότητα της ζωής μας και την προοπτική της Γης.

Σε εθνικό επίπεδο οι διάφορες  τομεακές πολιτικές που εκπορεύονται από  την εκάστοτε   Κυβέρνηση  αναφέρονται στις κεντρικές της επιλογές στον χωροταξικό σχεδιασμό, στη διαχείριση των υδάτων, στην προστασία της βιοποικιλότητας , στη διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων κ.λπ.

Όμως, ανεξάρτητα από αυτά,  απαιτούνται και ιδιαίτερες  σχετικές πολιτικές σε επίπεδο Περιφερειών και Δήμων.

Η δυναμική  συμβολή  της Αυτοδιοίκησης στις γόνιμες διορθώσεις και αλλαγές και στην  εφαρμογή της σχετικής νομοθεσίας στις καθ’ έκαστα  ειδικές συνθήκες με στόχο την όσο το δυνατόν ταχύτερη και αποτελεσματικότερη ανάσχεση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης  επιβάλλεται τόσο  στα πλαίσια  της διεκδίκησης ισότιμης εταιρικής σχέσης  στη διαμόρφωση των κεντρικών πολιτικών όσο  και για τη επίτευξη  γενναίας και  ουσιαστικής αποκέντρωσης αρμοδιοτήτων και πόρων.

Εν όψει των αυτοδιοικητικών εκλογών  του Οκτωβρίου 2023 η κλιματική κρίση πρέπει να αποτελέσει θεμελιώδες αντικείμενο διαλόγου, προτάσεων και πολιτικών.

Από τα βασικά θέματα συζήτησης επιβάλλεται και  πρέπει να είναι και  τα εξής:

1) Η ολιστική  και ορθολογική  διαχείριση και ο φυσικοχημικός έλεγχος  των υδάτινων πόρων. Ο τεχνητός εμπλουτισμός και η παρακολούθηση  των υπόγειων υδροφόρων.

2) Η προστασία,  διαχείριση  και αξιοποίηση  των δασών, της άγριας ζωής,  της βιοποικιλότητας και   των προστατευόμενων περιοχών.

3) Ο χωροταξικός σχεδιασμός.

4) Η προστασία, ο έλεγχος και η βιώσιμη διαχείριση των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

5) Η προστασία των ακτών και των παραλιακών οικισμών και η μοντελοποίηση του πλημμυρικού κινδύνου.

6) Η ερημοποίηση των εδαφών και οι τρόποι ανάσχεσής της.

7) Η αντιπλημμυρική θωράκιση των οικισμών και των εν γένει δημόσιων δομών, εδαφών  και κοινόχρηστων χώρων με συγκεκριμένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο σχέδιο.

8) Η ατμοσφαιρική ρύπανση ( παρακολούθηση των τοξικών ρύπων με ευρύ δίκτυο καταγραφής και αξιολόγησής τους).

9) Η υγειονομική θωράκιση του πληθυσμού στις νέες κλιματικές  συνθήκες.

10) Η περιφρούρηση και η  ανάπτυξη  των δημόσιων  αστικών  και περιαστικών χώρων πρασίνου .

11) Η διαχείριση της ενέργειας με πολιτική εξοικονόμησης και εφαρμογής του θεσμού των ενεργειακών κοινοτήτων με παράλληλη προώθηση και αξιοποίηση  των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας(ΑΠΕ) κατά τρόπο και τόπο φιλικό προς το φυσικό και δομημένο περιβάλλον.

12) Η διαδημοτική συνεργασία σε εθνικό,  Ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο στα πλαίσια των στόχων της ατζέντας 2030.

13) Η διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων με τρόπους συμβατούς προς τις σχετικές κοινοτικές οδηγίες, τις παγκόσμιες νόρμες μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου και την ανακύκλωση.

14) Η αναβάθμιση και ενίσχυση των δομών Πολιτικής Προστασίας με επαρκές και εξειδικευμένο  προσωπικό, ανάλογο εξοπλισμό  και ειδικά  μέσα,  βάσει  συγκεκριμένων  σχεδίων  πρόληψης και  αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών και της κλιματικής κρίσης, εν γένει.

15) Η διασφάλιση της τροφικής αλυσίδας και της ανθεκτικότητας των τοπικών προϊόντων  στις νέες συνθήκες.

Η προγραμματική διάθεση και η πολλαπλασιαστική  αξιοποίηση  πόρων για την παραγωγική   αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, επένδυση ζωής για το Παρόν και κυρίως για το Μέλλον της πατρίδας μας και του Κόσμου ολόκληρου, πρέπει να προχωρήσουν  άμεσα  και με διαρκές  πνεύμα αλληλεγγύης, ισοπολιτείας  και κοινωνικής  δικαιοσύνης.

Το  διακύβευμα εγγίζει  πράγματι τη φύση, την ουσία  και την προοπτική των όντων..

Μανώλης Νικ. Κάρλας

Γιατρός, πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου (2003-2010)

Περιφερειακός Σύμβουλος

ΣΥΜΠΑΡΑΤΑΞΗ ΠΟΛΙΤΩΝ ΒΟΡΕΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ