Μνήμη της θυσίας των θυμάτων της πυρκαγιάς της 30ης Ιουλίου 1993

…Ήταν τότε που κάνεις δεν πίστευε πως την επόμενη μέρα θα έλειπαν από ανάμεσά μας 12+1 ανθρώπινες ψυχές…

…Κανείς δεν πίστευε πως η φωτιά εκείνη θα αποτέφρωνε ό,τι έβρισκε στο διάβα της: σπίτια, ζώα, αγροτικές καλλιέργειες και πολλά στρέμματα δασικής έκτασης…

…Κανείς δεν πίστευε πως η κρατική αδιαφορία και η τότε «κυβερνητική υπνηλία» θα εξόργιζε ακόμη περισσότερο τους ήδη παραμελημένους κατοίκους της Ικαρίας …

Στα αυτιά μου ακόμα αντηχεί η σειρήνα του απαρχαιωμένου πυροσβεστικού, που σήμανε την αρχή ενός κακού ονείρου που θα ζούσε για πολύ καιρό η Καριώτικη κοινωνία.

Ήταν μέρα μεσημέρι, τότε, που πεταχτήκαμε όλοι από τα σπίτια και τις παραλίες, αντικρίζοντας ένα γκρίζο σεντόνι που είχε καλύψει την ευρύτερη περιοχή του Αγίου. Οι καμπάνες από τα γύρω χωριά χτυπούσαν σαν τρελές. Πολλοί ηλικιωμένοι κατηφόριζαν προς τη πλατεία και το λιμάνι, πνιγμένοι από την κάπνα. Άλλοι, πάλι, αρνούνταν πεισματικά να εγκαταλείψουν τις κατοικίες και το βιος τους. Καταλάβαιναν πως οι πολύχρονοι κόποι τους θα πήγαιναν χαμένοι από την μανία της φωτιάς. Αρκετοί ήταν αυτοί που ρίχτηκαν με τα μούτρα στην κατάσβεση, όμως η μάχη ήταν άνιση: ανύπαρκτα πυροσβεστικά μέσα, οι άνεμοι δυνάμωναν για τα καλά ενώ ο κρατικός μηχανισμός και το λεγόμενο σχέδιο «Ξενοκράτης» έλειπαν σε διακοπές…

Η επόμενη μέρα, μακάρι να μη ξημέρωνε ποτέ για την Ικαρία: πανέμορφοι οικισμοί και καταπράσινες περιοχές είχαν μετατραπεί σε σεληνιακό τοπίο. Όσο πέρναγε η ώρα, η αγωνία μεγάλωνε ολοένα και περισσότερο για τους ήδη αγνοούμενους συμπολίτες μας. Δυστυχώς για αυτούς δεν υπήρξε επόμενη μέρα. Το τρανό παράδειγμα τριών νέων – του Γιώργου Κηρύκου (Αλμπάνο), του Ηλία Φυσίδα και του Δημήτρη Τσαγανού – να θυσιάσουν την ίδια τους την ζωή στην προσπάθεια τους να διασώσουν κάποιους ηλικιωμένους θα μείνει για πάντα χαραγμένο στην μνήμη και στις καρδιές μας. Αποτέλεσε φωτεινό παράδειγμα ήθους, υψηλού φρονήματος και αυταπάρνησης. Η περηφάνια για αυτά τα παιδιά, αλλά και η οργή και η αγανάκτηση του Καριώτικου λαού για τον άδικο χαμό τους, σε όλο τους το μεγαλείο. Τιμής ένεκεν η βράβευση τους από την Ακαδημία Αθηνών.

Υλική βοήθεια αλλά και ψυχική ανακούφιση δεν ερχόταν από πουθενά. Η κατάσταση, πλέον, είχε περάσει στα χέρια των Καριωτών και μόνο. Ολονύχτιες λαϊκές συνελεύσεις στην κεντρική πλατεία, αποκλεισμός του λιμανιού και κατάληψη δημόσιων υπηρεσιών ήταν το λιγότερο που μπορούσαμε να κάνουμε στην προσπάθεια να ακουστεί η φωνή αγανάκτηση παραέξω. Η εγκατάλειψη του νησιού, εκείνες τις αποφράδες μέρες έβγαζε μάτια.

Ως ελάχιστος φόρος τιμής για αυτά τα παιδιά αλλά και για όλα τα θύματα της πυρκαγιάς τελούνται κάθε χρόνο τέτοια μέρα επιμνημόσυνες συγκεντρώσεις πολιτών στην θέση Πουλάτο, μέρος όπου το 2000 στήθηκε πανύψηλο μαρμάρινο μνημείο. Φιλοτεχνήθηκε από τον γλύπτη Μ. Κάσση από την Μάνη. Αναπαριστά την θυσία των παιδιών με την μορφή χελιδονιού τα οποία αγκαλιάζει η μητέρα Ικαρία.

Το παρακάτω κείμενο-αφιέρωμα, ένα από τα 100αδες που γραφτήκαν εκείνες τις μέρες, ενδεικτικό της όλης κατάστασης:

ΑΝ ΕΙΧΑΝ ΦΩΝΗ …

1) Ονομαζόμουν Πούλος Ευστράτιος, ετών 80 και θέλω να μάθω ποια ήταν η πρώτη σας ενέργεια όταν μάθατε για την πυρκαγιά στην Ικαρία
2) Ονομαζόμουν Πούλου Κούλα, ετών 73 και έχω απορίες για το χρόνο που ενημερώθηκε το περίφημο διυπουργικό συντονιστικό όργανο.
3) Ονομαζόμουν Πούλου Σταματούλα, ετών 67 και απορώ γιατί ενώ υπήρχε αραγμένο καράβι στο λιμάνι της Σάμου δεν επιτάχθηκε ώστε να μεταφέρει βοήθεια στο νησί μας
4) Ονομαζόμουν Κήρυκος Γεώργιος – Ελευθέριος, ετών 39 και κανένας δεν μου έδωσε πειστική εξήγηση γιατί την Παρασκευή το απόγευμα δεν πέταξε κανένα πυροσβεστικό αεροπλάνο πάνω από το νησί, όταν οι άνεμοι το επέτρεπαν.
5) Ονομαζόμουν Φυσίδας Ηλίας, ετών 25 και ακόμη προσπαθώ να καταλάβω πως ο Νομός μας είχε καταταγεί με τα μέσα που διαθέτει στην πρώτη κατηγορία αντιμετώπισης έκτατων περιστατικών.
6) Ονομαζόμουν Τσαγανός Δημήτριος, ετών 21 και αναρωτιόμουν πως επαρκούν (2) πυροσβεστικά αυτοκίνητα για 26.000 στρέμματα δασική έκταση και 1.000 χιλιόμετρα οδικού δικτύου στην Ικαρία
7) Ονομαζόμουν Μπρατσής Κωνσταντίνος, ετών 68 και ενίσταμαι για την παρουσία και συμμετοχή των αρμοδίων προς το θεαθήναι.
8) Ονομαζόμουν Πεσκέσης Γεώργιος, ετών 73 και περιμένω απάντηση γύρω από το πώς «στέφθηκε το έργο της κατάσβεσης από απόλυτη επιτυχία» όπως δηλώθηκε το περασμένο Σάββατο.
9) Ονομαζόμουν Πεσκέση Αικατερίνη, ετών 64 και θέλω να ενημερωθώ πόσοι νεκροί, πόσοι τραυματίες και πόσες ζημιές απαιτούνται για να κοιμούνται με ήρεμη συνείδηση οι κυβερνητικοί υπεύθυνοι.
10) Ονομαζόμουν Λιάρης Σιδερής, ετών 69 και μου διαφεύγει η αιτία που ο Νομός κηρύχτηκε σε κατάσταση έκτατης ανάγκης 25 ώρες μετά την καταστροφή.
11) Ονομαζόμουν Λιάρη Καλλιόπη, ετών 70 και ουδέποτε εξέφρασα την επιθυμία να πεθάνω κατά τέτοιο τρόπο και να … αποτεφρωθώ.
12) Ονομαζόμουν Ξυλά Γεωργία, ετών 18 και απαιτώ την παραδειγματική τιμωρία των ηθικών αυτουργών της ομαδικής δολοφονίας μας.
13) Ονομαζόμουν Ξυλά Δέσποινα, ετών 65 και μου είπαν ότι ήταν … θέλημα Θεού.

Αποστόλης Σαφός
san_kiryko@yahoo.gr

Πηγή:ikariamag.gr

Φωτογραφία:ikariaki.gr