ΓΗΝ ΚΑΙ ΥΔΩΡ ΣΤΟΥΣ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥΣ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ
Όπου κι αν ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει
Γεώργιος Σεφέρης
Το 2010 και υπό το ηχηρό πρόσχημα της προσέλκυσης επενδύσεων η Ελληνική Βουλή ψήφισε το νόμο 3894, (ΦΕΚ 204 Α/2-12-2010), για την έγκριση Στρατηγικών Επενδύσεων σε δημόσια ακίνητα και το 2013 με νέο νόμο, τον 4146, ( ΦΕΚ 90 Α/18-4-2013), επέκτεινε την προνομιακή αυτή δυνατότητα και σε ιδιωτικά ακίνητα.
Με βάση το ανωτέρω νομοθετικό πλαίσιο για τα επενδυτικά αυτά σχέδια προβλέπονται :
Α)Προνομιακές διαδικασίες ταχύρρυθμης έγκρισης από τις υπηρεσίες του Δημοσίου
Β)Σοβαρά πολεοδομικά και οικονομικά κίνητρα.
Έτσι μόλις η Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών Επενδύσεων του νόμου 3894/2010 εγκρίνει με απόφαση της τις διάφορες στρατηγικές επενδύσεις παρέχεται αυτόματα στους επίδοξους επενδυτές η δυνατότητα να καταρτίσουν Ειδικά Σχέδια Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων ακόμα και χωρίς να υπάρχει επιχώριος χωροταξικός και πολεοδομικός σχεδιασμός.
Τα Ειδικά Σχέδια Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων εγκρίνονται με Προεδρικά Διατάγματα όπως τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια της Αυτοδιοίκησης..
Τα Προεδρικά αυτά Διατάγματα παρέχουν πλήρη την δυνατότητα στους επίδοξους στρατηγικούς επενδυτές να αιτούνται δικαιωματικά, ακόμα και την τροποποίηση των ήδη εγκεκριμένων Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων πόλεων και οικισμών προς ίδιον όφελος.
Είναι προφανές ότι η Ελληνική Πολιτεία παρέδωσε, «χωρίς λύπην, χωρίς περίσκεψιν, χωρίς αιδώ» το περιβάλλον και τους φυσικούς πόρους που αποτελούν περιουσία του Ελληνικού Λαού βορά στα διάφορα ιδιωτικά συμφέροντα δίχως να υπολογίζει, ιδιαίτερα, το κοινωνικό και οικολογικό κόστος.
Σ’ αυτά τα Ειδικά Στρατηγικά Επενδυτικά Σχέδια επιτρέπεται να συμπεριλαμβάνονται ακόμη και δάση και δασικές εκτάσεις τόσο ιδιωτών όσο και δημόσια, ( νόμος 4280/2014, ΦΕΚ 159 Α/8-8-2014 ), η παραχώρηση για χρήση αιγιαλού και παραλίας μέχρι πενήντα(50) χρόνια καθώς και η κατασκευή ιδιωτικών τουριστικών λιμένων.
Όμως η χαριστική βολή δόθηκε με το νόμο 4864 του 2021, ( ΦΕΚ 237 Α/2-12-2021).
Βάσει αυτού:
1) Οι εγκρίσεις των διαφόρων Ειδικών Σχεδίων Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων καθώς και τα βοηθητικά τους έργα προωθούνται κατ’ απόλυτη προτεραιότητα από τις δημόσιες υπηρεσίες και με δεσμευτικές προθεσμίες σε αντίθεση με τις ανάλογες υποθέσεις των απλών πολιτών και
2) Επιτρέπεται ακόμα και η αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων άλλων πολιτών για την εξυπηρέτηση της ιδιωτικής στρατηγικής επένδυσης.
Στο ίδιο μήκος κύματος προχώρησαν μεθοδικά τα τελευταία χρόνια σειρά από χαριστικές πολεοδομικές νομοθετικές ρυθμίσεις:

Με το νόμο 4759/2020( Φ.Ε.Κ. 245Α09/12/2020) η κυβέρνηση κατάργησε τις παρεκκλίσεις στα γήπεδα από 750 έως 2000 τ.μ. απαξιώνοντας την περιουσία των πολιτών με προκλητικό, ανάλγητο και αναιτιολόγητο τρόπο.
Επίσης, αξιοποιώντας στην πράξη, επιλεκτικά, τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε. με την γνωστή απόφαση 176/2023 της Πάτμου αφαίρεσε το δικαίωμα δόμησης στα λεγόμενα τυφλά γήπεδα.
Η τελική και μεγάλη επιδρομή κατά της περιουσίας των Ελλήνων μεθοδεύτηκε με το Προεδρικό Διάταγμα 194/2025 (Φ.Ε.Κ.Δ194/15-04-2025) που προβλέπει συρρίκνωση των ορίων των διαφόρων οικισμών, γενική διακύμανση των αρτιοτήτων των οικοπέδων μεταξύ δύο(2) και τεσσάρων (4) στρεμμάτων και τροποποίηση, επί το δυσμενέστερο, των υφιστάμενων παρεκκλίσεων δόμησης.
Είναι σαφές ότι ο σχεδιασμός που υλοποιεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποβλέπει στην πλήρη απαξίωση των μικρών ιδιοκτησιών ώστε να περάσουν υποτιμημένες σε μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Στη συνέχεια, αθροιστικά, οι συναπτές αυτές περιουσίες ως Στρατηγικές Επενδύσεις θα ενταχθούν στις ευεργετικές διατάξεις και στα προκλητικά προνόμια που παρέχει, αφειδώς, ο νόμος με αποτέλεσμα τη δόμηση και αξιοποίηση τους με τεράστια και εξασφαλισμένα κέρδη.
Το αντιλαϊκό αυτό νομοθετικό πλέγμα πρέπει, επιτέλους, να ανατραπεί. Διαφορετικά τα περιώνυμα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια που με καθυστέρηση πολλών χρόνων έχουν ανατεθεί και εκπονούνται, ήδη, σε πολλές περιοχές της χώρας, θα αποδειχθούν, ιδίως για τα μικρά νησιά, δώρο άδωρο αφού υποχρεούνται να εξαιρούν από τις προβλέψεις τους τα εγκεκριμένα Ειδικά Σχέδια Ανάπτυξης Στρατηγικών Επενδύσεων για τα διάφορα θεματικά πεδία και βέβαια για τις Τουριστικές-Παραθεριστικές, ιδίως, mega-εγκαταστάσεις.
Αυτός ο κίνδυνος ελλοχεύει φυσικά και στην περίπτωση της Σάμου που ως υβριδικό πειραματόζωο δυναστεύεται επί τριακονταετία και πλέον από ασύμμετρα χωροταξικά πλαίσια όπως αυτά ορίζονται τόσο από το Προεδρικό Διάταγμα 100/1995, (ΦΕΚ 100Δ/1995), όσο και από τα προτάγματα του Ευρωπαϊκού Δικτύου NATURA 2000.
Τα νομοθετήματα αυτά, ως γνωστόν, βρίσκονται σε σαφή διαδικασία τροποποίησης τους και οι αμείλικτες δυνάμεις του κέρδους και της αγοράς επιδιώκουν, πάση θυσία, να τα επηρεάσουν επ’ ωφελεία τους και παράλληλα να τα συντονίσουν πλήρως με τα υπερτοξικά ταξικά τους συμφέροντα ..
Για να μη φτάσουμε λοιπόν από την μη δόμηση στην καταστροφική υπερδόμηση με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για το φυσικό όσο και για το ανθρωπογενές περιβάλλον του τόπου μας χρέος μας είναι, έγκαιρα και πάνδημα, να αντισταθούμε, στην επιχειρούμενη κερδώα αλλοτρίωση του.
Η απόφαση αυτή είναι επιλογή Ζωής.
Μανώλης Νικ. Κάρλας
Γιατρός, Πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου (2003-2010.)