Ο περιφερειακός σύμβουλος, Μανώλης Κάρλας, απέστειλε επιστολή στον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, αρμόδιο θεμάτων κρατικής αρωγής και αποκατάστασης από φυσικές καταστροφές κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, για τον δρόμο που οδηγεί στο Δημοτικό Σχολείο Παγώνδα.
Ακολουθεί το κείμενο της επιστολής:
«Ο Παγώνδας, ιστορικό χωριό του Δήμου Ανατολικής Σάμου αποτελούσε, από παλιά, μαζί με τον εγγύς παραθαλάσσιο οικισμό Ηραίον ενιαία Κοινότητα με έδρα τον Παγώνδα όπως ισχύει, αυτοδιοικητικά, ακόμα και σήμερα.
Το Δημοτικό Σχολείο Παγώνδα, χτίστηκε την δεκαετία του 1960 και άρχισε να λειτουργεί το 1969 για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες του συγκεκριμένου οικισμού.
Η προσπέλασή του, από τους μαθητές του χωριού, γίνονταν πεζή από τους εσωτερικούς δρόμους του χωριού χωρίς κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα.
Την περίοδο 1995-1996, επί αιρετής Νομαρχίας, αποφασίστηκε, κεντρικά, η συνένωση Σχολείων και η δημιουργία Ενιαίων Σχολικών Μονάδων στις έδρες των Κοινοτήτων.
Έκτοτε, οι μαθητές του εγγύς οικισμού Ηραίου μεταφέρονται με λεωφορεία στο Δημοτικό Σχολείο Παγώνδα, αντί της μέχρι τότε φοίτησής τους στο επιχώριο Μονοθέσιο Δημοτικό Σχολείο Ηραίου ή της διασποράς τους σε άλλες όμορες κοινότητες(Πυθαγόρειο- Χώρα).
Τότε, για την άρτια εξυπηρέτηση των μαθητών, ιδιαίτερα των μεταφερόμενων, με συνεργασία και οικονομική συμβολή της Κοινότητας Παγώνδα (Κοινοτάρχης ο γιατρός κ. Μίλτος Καραμανώλης) και της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Σάμου (Νομάρχης ο κ. Πυθαγόρας Βαρδίκος) και με την θεσμική στήριξη της Δ/νσης Δασών Σάμου (Δ/ντής ο Δασάρχης Αναστασίου Αλέξιος και υπεύθυνος Δασονόμος ο κ. Ιωάννης Γεροντής) διανοίχτηκε δρόμος, μήκους περί τα 1.000 (χίλια) μέτρα, που οδηγεί, ως διακλάδωση του δρόμου που ενώνει τον Παγώνδα με το χωριό Σπαθαραίοι, στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου Παγώνδα και επέκεινα.
Ο δρόμος στην συνέχεια, για περισσότερη ασφάλεια, ασφαλτοστρώθηκε, δαπάναις της Κοινότητας Παγώνδα και της Νομαρχίας (εργολάβος ο κ. Δημήτριος Τσακουμάγκος) και έκτοτε ήταν βατός για πεζούς, για μικρά και μεγάλα αυτοκίνητα, επιβατικά και φορτηγά και στη διάθεση όχι μόνο του Σχολείου αλλά και των όμορων συνοικιών του χωριού, λειτουργώντας παράλληλα και ως διάδρομος αντιπυρικής προστασίας τόσο για το Σχολείο όσο και για ολόκληρο το χωριό αφού κινείται μέσα ή και δίπλα, ακριβώς από το υπερκείμενο του οικισμού δάσος.
Με τα χρόνια παρουσιάζονταν κατά καιρούς στον συγκεκριμένο δρόμο κατολισθητικά φαινόμενα, ιδίως σε περιοχή μήκους 60-70 μέτρων, κατά την μεσότητα περίπου της διαδρομής όπου ο δρόμος είχε διανοιγεί με εκσκαφή βράχων λόγω α) της αποσάθρωσης και διασποράς νέων αδρανών υλικών από τα ανάντη και β) της υποχώρησης των παλαιών υλικών εκσκαφής που είχαν μαζί με κορμούς και κλάδους δένδρων, συναποτεθεί, παροδίως, κατά τα κατάντη και κάθε φορά τα μηχανήματα της Νομαρχίας, της τοπικής Αυτοδιοίκησης ή και μισθωμένα ιδιωτών αποκαθιστούσαν, το ταχύτερο, την πληγείσα οδική ασφάλεια και την βατότητα.
Δυστυχώς, το σχολικό Λεωφορείο αποβίβαζε πάντα τους μαθητές στην αρχή του χωριού, στην διασταύρωση προς Σπαθαραίους, διότι η διακλάδωση προς το Σχολείο δεν απέκτησε ποτέ επίσημη βεβαίωση ασφαλούς βατότητας αφού διανοίχτηκε, όπως πολλά έργα εκείνης της περιόδου, χωρίς τις πρεπούμενες μελέτες και αδειοδοτήσεις και το ΚΤΕΛ δεν την αναγνώριζε ως ασφαλή και νόμιμο δρόμο.
Ο φονικός και καταστροφικός σεισμός της 30/10/2020, δημιούργησε προβλήματα πολλά και άλλαξε, αναγκαστικά, πολλά.
Το Λεωφορείο που μετέφερε τους μαθητές από το Ηραίον τους αποβιβάζει πλέον, για μεγαλύτερη ασφάλεια, στην Κεντρική Πλατεία του Παγώνδα και από κει, τα παιδιά με τα πόδια, βρέξει-χιονίσει, και μέσα από τα στενά δρομάκια του χωριού , πολλά από τα οποία έχουν γκρεμισμένα ή και ετοιμόρροπα κτίρια πηγαίνουν, χωρίς καμμιά φροντίδα, επιμέλεια και επίσημη συνοδεία, στο Σχολείο τους, με προφανή και μεγάλο κίνδυνο για την ζωή και την σωματική τους ακεραιότητα.
Αυτή η απαράδεκτη κατάσταση ανάγκασε πολλούς γονείς, έστω και παράνομα, να εγγράψουν τα παιδιά τους σε όμορα Δημοτικά Σχολεία που σημειωτέον λόγω του σεισμού λειτουργούν σε προκατασκευασμένες αίθουσες με αποτέλεσμα αφ’ ενός το Δημοτικό Σχολείο Παγώνδα να υποβιβαστεί και αφ’ ετέρου οι μαθητές του που έφυγαν να συνωστίζονται στα containersστο Πυθαγόρειο και στην Χώρα και μάλιστα υπό τις συνθήκες της πανδημίας του κορονοϊού.
Το μέγα ερώτημα όλων είναι τι έπρεπε να κάνουν και τι έπραξαν η Αυτοδιοίκηση πρώτου και δευτέρου βαθμού από την επομένη του σεισμού και μέχρι σήμερα.
![](https://www.samos24.gr/wp-content/uploads/2020/09/market-neo12.png")
![](https://www.samos24.gr/wp-content/uploads/2023/01/noname-PANTE.png")
Από την επομένη κιόλας του σεισμού η τοπική Κοινότητα, ο Σύλλογος Γονέων και Κηδεμόνων και οι Φορείς ανέδειξαν τους σοβαρούς κινδύνους στους οποίους εκτίθενται οι μαθητές στην καθημερινή διαδρομή τους από την Πλατεία προς το Σχολείο τους μέσα από τα επικίνδυνα σοκάκια του χωριού και κάλεσαν τον επιχώριο Δήμο Ανατολικής Σάμου και την Αντιπεριφέρεια να πράξουν τα δέοντα ώστε να αξιοποιηθεί και να αποκτήσει νόμιμη βατότητα η υφιστάμενη από το 1996 οδική διακλάδωση ώστε, το συντομότερο δυνατόν το σχολικό λεωφορείο να μεταφέρει με ασφάλεια τα παιδιά μέχρι το προαύλιο του Διδακτηρίου.
Δυστυχώς, Δημοτική Αρχή και Αντιπεριφέρεια ερίζουν και η μία εγκαλεί την άλλη για το ποιος έχει την αρμοδιότητα και την εκ του Νόμου υποχρέωση να αναλάβει την ασφαλή αποκατάσταση του κομβικού αυτού δρόμου!!
Και η Κοινωνία των Πολιτών, οι απλοί άνθρωποι, από τη μια γελάνε κι από την άλλη κλαίνε, εξανίστανται και εξοργίζονται γι’ αυτήν την θεσμική κατάντια.
Το ΕΑΡΜΕ (πρώην ΙΓΜΕ) προϋπολόγισε το κόστος της μελέτης αποκατάστασης του δρόμου σε 50.000 Ευρώ και το κόστος εφαρμογής της σε 200.000 Ευρώ.
Ο Περιφερειάρχης κ .Μουτζούρης σε προ μηνών επιτόπια επίσκεψή του δεσμεύτηκε δημόσια να χρηματοδοτήσει τον Δήμο Ανατολικής Σάμου με 150.000 Ευρώ για το συγκεκριμένο έργο.
Έκτοτε οι απαραίτητες διαδικασίες ακινητούν καθώς οι εμπλεκόμενοι Δήμος και Περιφέρεια αδυνατούν να βρουν πεδίο συνεργασίας, για την υπογραφή ή μη Προγραμματικής Σύμβασης!!
Με το θέμα ασχολείται και η Δικαιοσύνη στην οποία έχουν προσφύγει γονείς μαθητών. Όσον αφορά την Περιφερειακή Αρχή προκαλεί τουλάχιστον απορία η στάση της στο συγκεκριμένο θέμα.
Τέτοιου είδους τυπολατρικές και γραφειοκρατικές συμπεριφορές σε τόσο σοβαρά και ευαίσθητα θέματα είναι κατά γενική ομολογία απαράδεκτες και αναποτελεσματικές.
Κυρίαρχο στις επείγουσες περιπτώσεις, κατά κανόνα, δεν είναι η ανούσια αντιδικία περί το ποιος έχει την αρμοδιότητα αλλά η εξυπηρέτηση του Δημοσίου Συμφέροντος, κατά τον δυνατόν καλλίτερο και ταχύτερο τρόπο και στην προκειμένη περίπτωση η ασφαλής μεταφορά μικρών παιδιών στο Σχολείο τους και μάλιστα σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης λόγω τόσο του σεισμού όσο και της πανδημίας.
Και η απορία του κόσμου μεγαλώνει ακόμα περισσότερο καθώς διαπιστώνεται, εν τοις πράγμασι, από την μια η σπουδή της Περιφέρειας -και καλώς- να εντάξει και να δημοπρατήσει έργα βελτίωσης των γεωμετρικών στοιχείων και της βατότητας στον δημοτικό δρόμο της Στήνιας (διανοίχτηκε λάθρα προ εικοσαετίας περίπου από την τότε Κοινότητα Άνω Βαθέος – πρόεδρος Ευ. Χατζημιχάλης) που σαν διακλάδωση του Περιφερειακού της Πόλεως Σάμου οδηγεί στο Άνω Βαθύ και την συνακόλουθη νομιμοποίησή του, χωρίς ούτε κάν να ρωτήσει τον Δήμο Ανατολικής Σάμου για υπογραφή ή όχι προγραμματικής σύμβασης κι από την άλλη η πεισματική της άρνηση να πράξει το ίδιο και για τον, παράλληλου ιστορικού, κρίσιμο δρόμο του Δημοτικού Σχολείου Παγώνδα.
Προς τι τα δύο Μέτρα και τα δύο Σταθμά;
Είναι πλέον καιρός, έστω και τώρα, δεκαπέντε ολόκληρους μήνες μετά τον φονικό και καταστροφικό σεισμό και πριν θρηνήσουμε κι άλλα αθώα θύματα, το Ελληνικό Κράτος και η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου-Αντιπεριφέρεια Σάμου που ανέλαβαν, εξ αρχής, όλα, ανεξαιρέτως, τα έργα αποκατάστασης των ζημιών από τον σεισμό σε λιμάνια και δρόμους καθώς και τις σχετικές παράπλευρες απώλειες όπως είναι ο δρόμος της Στήνιας, να συμπεριλάβουν στον προγραμματισμό τους, άμεσα και χωρίς καμμιά χρονοτριβή, με συμπληρωματική πίστωση και την χρηματοδότηση του συνολικού κόστους της μελέτης και επισκευής του δρόμου προσπέλασης προς το Δημοτικό Σχολείο του Παγώνδα και προς τις επέκεινα νοτιοδυτικές γειτονιές του χωριού.
Το έργο αυτό είναι έργο πανομοιότυπο προς ανάλογα που υλοποίησε και ήδη υλοποιεί η Αντιπεριφέρεια Σάμου δαπάναις του Εθνικού Ταμείου Αποκατάστασης Φυσικών Καταστροφών.
Είναι αδήριτη ανάγκη να προκηρυχθεί, το ταχύτερο δυνατόν, η σχετική μελέτη, σύμφωνα με τις υποδείξεις και του ΕΑΡΜΕ, ώστε το συντομότερο να ανατεθούν, να ξεκινήσουν και να ολοκληρωθούν οι εργασίες που απαιτούνται για την διασφάλιση αξιόπιστης και Ευρωπαϊκών προδιαγραφών πρόσβασης στην ως είρηται και ιδιαίτερα ευαίσθητη αυτή περιοχή του νησιού μας.
Μανώλης Νικ. Κάρλας
Περιφερειακός Σύμβουλος Βορείου Αιγαίου,
γιατρός, πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου.»
