Στάντζος- Δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί μια ενδεχόμενη εξέγερση στο ΚΥΤ

Της Τασούλας Επτακοίλη

«Πρόσφατα συγκάλεσα σύσκεψη με τις αστυνομικές αρχές, για να δούμε πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μια ενδεχόμενη εξέγερση. Δεν θα μασήσω τα λόγια μου: δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί», λέει ο κ. Στάντζος.

Την 1η Νοεμβρίου 2015 ο Σύλλογος Αυτοδυτών Σάμου (ΣΑΣ) κλήθηκε από το τοπικό λιμεναρχείο να συνδράμει σε περιστατικό ναυαγίου στη θέση Γαλάζιο. Τέσσερις δύτες έσπευσαν αμέσως με το φουσκωτό τους, τη «Γοργώ». Το «Kusadasi Ilgun», υπό σημαία τουρκική, που μετέφερε πρόσφυγες και μετανάστες, είχε ήδη βυθιστεί σε απόσταση 40 μέτρων από την ακτή. Οι άνδρες του ΣΑΣ καταδύθηκαν σε βάθος σχεδόν έξι μέτρων και ανέσυραν δέκα σορούς – τέσσερις γυναίκες και έξι παιδιά, που είχαν εγκλωβιστεί στην καμπίνα του σκάφους. «Ηταν πρωτόγνωρη και συνταρακτική εμπειρία για όλους μας. Μας έδεσε, μας πείσμωσε: την επόμενη φορά, είπαμε, θα είμαστε εκεί για να βγάλουμε τους ανθρώπους που κινδυνεύουν στη στεριά ζωντανούς. Θα κάνουμε διάσωση, όχι περισυλλογή πτωμάτων. Οι αυτοδύτες είναι ένα μόνο παράδειγμα του τι ανθρώπους διαθέτει αυτό το νησί: στη Σάμο ο εθελοντισμός είναι κύτταρο της κοινωνίας μας», λέει ο Γιώργος Στάντζος, ένας από τους αυτοδύτες της τραγικής αυτής ιστορίας.

Ο ίδιος έχει πολλά αντίστοιχα γεγονότα να θυμηθεί από τις 200 και πλέον επιχειρήσεις του συλλόγου. «Ολες έγιναν σε συνεργασία με το Λιμενικό. Ποτέ δεν δράσαμε μόνοι και ποτέ σε συνεργασία με τις ΜΚΟ. Μεγάλη ιστορία οι ΜΚΟ… Κάποιες βοήθησαν, κάποιες όχι και απλώς έκαναν δημόσιες σχέσεις παίρνοντας τεράστιες χορηγίες από το εξωτερικό. Χοντρή “κονόμα”… Ουδέποτε ελέγχθηκαν, απολάμβαναν πλήρη ασυλία, προφανώς με εντολή της προηγούμενης κυβέρνησης. Εμείς εμπλουτίσαμε τον εξοπλισμό μας με ίδιους πόρους, φτιάξαμε διασωστική ομάδα και μείναμε στην αφάνεια. Όταν μιλάς για διασώσεις το να κρατάς χαμηλό προφίλ είναι αυτονόητο.

Όλες οι επιχειρήσεις μας είναι καταγεγραμμένες σε βίντεο. Το υλικό είναι καλά φυλαγμένο και κωδικοποιημένο. Μόνο ο εισαγγελέας έχει πρόσβαση σε αυτό, όποτε συντρέχει λόγος».

Εδώ και μερικές εβδομάδες, ο Γιώργος Στάντζος «καταδύεται» και πάλι στα σκοτεινά νερά του προσφυγικού, με διαφορετική όμως ιδιότητα: ως νέος δήμαρχος Ανατολικής Σάμου. Η παράταξή του (ΑΝΑΣΑ) δεν είχε τις ευλογίες κάποιου κόμματος. «Μολονότι οι ψηφοφόροι δεν βγαίνουν εύκολα από το κομματικό μαντρί, οι Σαμιώτες έκαναν αυτή την υπέρβαση και μας εξέλεξαν. Ισως γιατί παρουσιάσαμε μια διαφορετική αυτοδιοικητική εκδοχή, είχαμε φρεσκάδα αλλά και εμπειρία μαζί.

Η εκλογή του συνέπεσε με τη ραγδαία, και πάλι, αύξηση των μεταναστευτικών ροών στο Αιγαίο. Η ανησυχία του είναι μεγάλη. «Ειδικά μετά τα πρόσφατα γεγονότα στη Μόρια, δεν θα σας κρύψω ότι δεν μπορώ να κοιμηθώ τις νύχτες. Παίρνω το μηχανάκι μου και γυρίζω στις γειτονιές, να δω πώς είναι η κατάσταση. Η πρωτεύουσα της Σάμου κατέχει τη θλιβερή πρωτιά σε όλη την Ελλάδα στην αναλογία μονίμων κατοίκων και μεταναστών: 7.000 και 6.000, αντίστοιχα. Σχεδόν ένας προς έναν. Καθημερινά φτάνουν δεκάδες νέοι αιτούντες άσυλο. Κάθε τόσο ανοίγονται σπίτια και ξενοδοχεία, τα οποία ουσιαστικά αποψιλώνονται: αφαιρούνται μέχρι και οι πόρτες και τα κεραμίδια. Αναμενόμενο, αφού οι περισσότεροι από τους μισούς πρόσφυγες και μετανάστες μένουν σε θερινού τύπου αντίσκηνα. Aν η κυβέρνηση κάνει το λάθος και προχωρήσει σε απεγκλωβισμό από τη Μόρια μόνο και όχι και από τη Σάμο, φοβάμαι τα χειρότερα. Πρόσφατα συγκάλεσα σύσκεψη με τις αστυνομικές αρχές, για να δούμε πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί μια ενδεχόμενη εξέγερση. Δεν θα μασήσω τα λόγια μου: δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί. Από μια κλωστή κρεμόμαστε. Φοβάμαι τη σπίθα που θα ανάψει τη φωτιά», τονίζει ο κ. Στάντζος.

Η κατάσταση πλέον μας ξεπερνά

Ο δήμαρχος Ανατολικής Σάμου ζητεί από τους άλλους δήμους της χώρας να αναλάβουν τις ευθύνες τους. «Να αποδείξει η υπόλοιπη Ελλάδα την αλληλεγγύη της προς τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου που δοκιμάζονται. Δεν θα πω κάτι καινούργιο: το προσφυγικό είναι εθνικό θέμα με ισχυρές τοπικές επιπτώσεις. Εμείς εδώ προσπαθούμε να ισορροπήσουμε μεταξύ του ανθρωπισμού μας και των τεράστιων προβλημάτων. Οι Σαμιώτες, παρά τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην καθημερινότητά τους είναι ιδιαίτερα ανεκτικοί. Πώς θα μπορούσε να είναι διαφορετικά, αφού η προσφυγιά είναι στο DNA μας; Πώς να γυρίσουμε την πλάτη σε όσους έρχονται εξουθενωμένοι, έπειτα από μια διαδρομή πόνου, με την προσδοκία μιας καλύτερης ζωής για τους ίδιους και τα παιδιά τους; Όμως η κατάσταση πλέον μας ξεπερνά: έχει αλλάξει ο οικονομικός προσανατολισμός της πρωτεύουσας, έχει επιβαρυνθεί πολύ περιβαλλοντικά. Μιλάμε για έναν πολύ μεγάλο πληθυσμό προσφύγων και μεταναστών, ανόμοιων μεταξύ τους. Εχουν λιγοστέψει οι ροές από εμπόλεμες ζώνες (Συρία). Στην πλειονότητά τους όσοι φτάνουν στο ΚΥΤ (το οποίο, υπενθυμίζω, είναι χωρητικότητας 700 ατόμων) έρχονται από το Αφγανιστάν (γύρω στο 30%) και, οι υπόλοιποι, από τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής».

Το μείγμα είναι αναμφισβήτητα εκρηκτικό. «Οι Σαμιώτες περιμένουν πολλά από εμάς», συνεχίζει ο Γιώργος Στάντζος. «Κι εμείς από την πλευρά μας περιμένουμε από την κυβέρνηση να τηρήσει τα υπεσχημένα. Οταν επισκέφθηκε τη Σάμο ο Κυριάκος Μητσοτάκης, λίγο πριν από τις εκλογές του Ιουλίου, άκουσε –και είπε–αλήθειες.

Σήμερα, ζητούμε από τον πρωθυπουργό εθνική πολιτική στο προσφυγικό και στήριξη της τοπικής οικονομίας – όχι επιδοματικά μέτρα, αλλά συντεταγμένη στρατηγική, για να αναπτυχθεί η οικονομία του νησιού μας».

Ο δήμαρχος Ανατολικής Σάμου απαριθμεί τα μέτρα που θα συμβάλουν σε αυτό: «Eιδικό και σταθερό φορολογικό καθεστώς με δραστική μείωση των φορολογικών συντελεστών για όλες τις πηγές των εισοδημάτων. Περαιτέρω μείωση των συντελεστών ΦΠΑ, πάντα συνδεδεμένη με τη νησιωτικότητα. Μηδενική φορολογία εισοδήματος και ακίνητης περιουσίας για την πρώτη πενταετία εκμετάλλευσης μεγάλων επενδύσεων καθώς και για όλες τις πηγές εισοδήματος των μονίμων κατοίκων. Ζητούμε από την πολιτεία να μας βοηθήσει να κρατήσουμε τα παιδιά μας στον τόπο μας. Μόνο έτσι θα ξαναβρεί η Σάμος το κουράγιο της: οι νέοι θα καλλιεργήσουν το αμπέλι και τις ελιές με σύγχρονες μεθόδους, θα φτιάξουν μικρά ποιοτικά καταλύματα, θα δημιουργήσουν κάτι καλύτερο από τις προηγούμενες γενιές…».