Φορολογικές ελαφρύνσεις 1,7 δισ. από Μητσοτάκη στη ΔΕΘ – Ποιοι κερδίζουν

Η ΔΕΘ του 2025 έφερε πακέτο μέτρων 1,7 δισ. ευρώ με μειώσεις φόρων, στήριξη οικογενειών και νέων, καθώς και ελαφρύνσεις για συνταξιούχους και περιφέρεια. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης ποντάρει στη «φορολογική ανάσα» για να τονώσει την κατανάλωση και τη μεσαία τάξη, όμως το αν τα μέτρα θα σταθούν απέναντι στην ακρίβεια και τις δημοσιονομικές πιέσεις παραμένει το μεγάλο στοίχημα.

Οι φορολογικές ελαφρύνσεις: ανακούφιση με όρους αντοχής

Η μείωση του βασικού συντελεστή κατά δύο μονάδες δίνει ανάσα σε όλους, ωστόσο το όφελος παραμένει περιορισμένο για χαμηλά εισοδήματα (π.χ. 400 € ετησίως σε μισθό 20.000 €). Η στοχευμένη μείωση για οικογένειες με παιδιά, που φτάνει μέχρι και τον μηδενικό φόρο για πολύτεκνους, έχει έντονο κοινωνικό και δημογραφικό αποτύπωμα. Ωστόσο, ευνοεί όσους ήδη έχουν σταθερά δηλωμένα εισοδήματα, αφήνοντας στο περιθώριο οικογένειες που παλεύουν με επισφαλή εργασία ή αδήλωτη απασχόληση.

Το πιο εντυπωσιακό μέτρο είναι η πλήρης φοροαπαλλαγή για νέους έως 25 ετών με εισόδημα έως 20.000 €. Το κέρδος είναι σημαντικό (ως και 2.500 € τον χρόνο), αλλά παραμένει ερώτημα αν αυτό αρκεί για να ανακόψει το brain drain ή να καλύψει το κόστος στέγασης που στραγγαλίζει τη νεολαία.

Μεσαία τάξη και ενοίκια: μια διπλή στόχευση

Η εισαγωγή νέου ενδιάμεσου συντελεστή 39% για εισοδήματα 40.000–60.000 € επιχειρεί να δώσει απάντηση στη χρόνια αγανάκτηση της μεσαίας τάξης, η οποία ένιωθε να σηκώνει δυσανάλογο βάρος. Το όφελος είναι μερικές χιλιάδες ευρώ ετησίως, αλλά μένει να φανεί αν θα ενισχύσει την κατανάλωση ή θα περιοριστεί σε κάλυψη αυξημένων υποχρεώσεων.

Παράλληλα, η μείωση του συντελεστή στο 25% για ενοίκια 12.000–24.000 € συνδέεται με την ανάγκη να δηλώνονται πραγματικά μισθώματα. Εδώ η κυβέρνηση παίζει σε δύο ταμπλό: αφενός επιχειρεί να ανακουφίσει ιδιοκτήτες που νοικιάζουν σε μεσαία επίπεδα, αφετέρου να χτυπήσει τη φοροδιαφυγή. Το αποτέλεσμα θα κριθεί στην πράξη, ειδικά αν οι ενοικιαστές δεν δουν μείωση στις τιμές.

Περιφέρεια και στέγαση: κίνητρα με διπλή ανάγνωση

Η ανακοίνωση για μείωση του ΕΝΦΙΑ 50% το 2026 και πλήρη κατάργηση το 2027 σε χωριά έως 1.500 κατοίκους, μαζί με μείωση ΦΠΑ 30% σε μικρά ακριτικά νησιά, δίνει ένα σαφές μήνυμα: στήριξη της περιφέρειας. Το ζητούμενο, όμως, είναι αν τα φορολογικά κίνητρα αρκούν για να ανατρέψουν την τάση εγκατάλειψης.

Στον τομέα της στέγασης, η εξαγγελία για 2.000 νέα διαμερίσματα σε πρώην στρατόπεδα, με μερίδιο σε στελέχη Ενόπλων Δυνάμεων και πολίτες χωρίς πρώτη κατοικία, είναι μια κίνηση με κοινωνικό πρόσημο. Ωστόσο, ο αριθμός των κατοικιών είναι περιορισμένος σε σχέση με το μέγεθος της στεγαστικής κρίσης, που αγγίζει δεκάδες χιλιάδες νέους και οικογένειες.

Συντάξεις και τεκμήρια: βήματα εξομάλυνσης

Η σταδιακή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις, με πρώτο βήμα τη μείωση στο μισό το 2026 και πλήρη εξάλειψη το 2027, αφορά πάνω από 670.000 συνταξιούχους. Για πολλούς θα σημαίνει πραγματική αύξηση εισοδήματος μετά από χρόνια στασιμότητας.

Παράλληλα, η μείωση των τεκμηρίων διαβίωσης για περίπου 500.000 φορολογούμενους αναμένεται να δώσει ανάσα κυρίως σε μικρομεσαία στρώματα και ελεύθερους επαγγελματίες, ιδίως στην περιφέρεια.

Ενδεικτικά παραδείγματα φόρου πριν και μετά

📌 Ο πίνακας δείχνει καθαρά ότι οι νέοι και οι οικογένειες με παιδιά είναι οι μεγάλοι κερδισμένοι, ενώ η μεσαία τάξη έχει σημαντική αλλά πιο περιορισμένη ελάφρυνση σε σχέση με το φορολογικό βάρος που ήδη σηκώνει.

Το δημοσιονομικό στοίχημα

Όλα τα παραπάνω έχουν κόστος που αγγίζει τα 1,7 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι η υπεραπόδοση των εσόδων και η αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας επιτρέπουν το «πακέτο». Όμως, με το δημόσιο χρέος στο 160% του ΑΕΠ και το διεθνές περιβάλλον αβέβαιο, κάθε νέα παροχή πρέπει να ισορροπεί με τη δημοσιονομική αξιοπιστία.

Αν οι ρυθμοί ανάπτυξης δεν επιβεβαιώσουν τις αισιόδοξες προβλέψεις ή αν οι τιμές παραμείνουν υψηλές, οι ελαφρύνσεις μπορεί να εξανεμιστούν γρήγορα.

Συμπέρασμα

Η ΔΕΘ του 2025 ανέδειξε μια κυβέρνηση που επιχειρεί να «αγοράσει χρόνο» και πολιτικό κεφάλαιο με φορολογικές ελαφρύνσεις και κοινωνικά μέτρα. Οι νέοι, οι οικογένειες με παιδιά, οι συνταξιούχοι και η περιφέρεια βρίσκονται στο επίκεντρο. Ωστόσο, η ουσία θα κριθεί στην πράξη:

• Θα δουν οι πολίτες πραγματική αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος;

• Θα συγκρατηθεί το κύμα ακρίβειας που εξαϋλώνει κάθε όφελος;

• Και, τελικά, θα αντέξει ο προϋπολογισμός σε ένα διεθνές περιβάλλον γεμάτο αβεβαιότητες;

Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά θα καθορίσει αν η «φορολογική ανάσα» της ΔΕΘ θα μείνει στην ιστορία ως ουσιαστική μεταρρύθμιση ή ως μια ακόμη προεκλογικού χαρακτήρα εξαγγελία.