Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης των Προσφύγων (ΚΥΤ): Βιοπολιτική και γεωτραύμα στα νέα στρατόπεδα συγκέντρωσης

Γράφει η Γεωργία Τσατσάνη

Τα Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης είναι η παγκόσμια ορολογία για το ρόλο των γραφείων χορήγησης ασύλου, που δυστυχώς στην Ελλάδα εντάσσονται γεωγραφικά μέσα στους προσφυγικούς καταυλισμούς (hotspots) ειδικά στα ελληνικά νησιά. Υπάρχει επομένως συχνά συνταύτιση του κέντρου υποδοχής και της προσφυγικής δομής ως κατάλυμα. Συνεχίζεται στα ΚΥΤ το τραύμα που έχουνε υποστεί σωματικά και πνευματικά οι διασυνοριακοί πρόσφυγες.

Τα hotspots είναι κατασκηνώσεις (camps) με διοικητική μέριμνα, γενική φροντίδα και πρόνοια για υγειονομική περίθαλψη, διανομή φαγητού κι ενδεχομένως εκπαίδευση με αρμοδιότητες που συχνά μετακυλύονται σε διεθνείς Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ).  Σε κάθε περίπτωση οι προσφυγικοί καταυλισμοί, κυρίως τα υπαίθρια camps ή τα στεγασμένα κοντέινερ στην καλύτερη περίπτωση, οι προσφυγικοί καταυλισμοί που συναντάμε για το μέσο διασυνοριακό πρόσφυγα, σαφέστατα δεν είναι η δέουσα συνθήκη στην παγκόσμια μετανάστευση, όταν ο χρόνος ειδικά για τους Αφγανούς πρόσφυγες στο Πακιστάν ήδη μετράει δυο και τρεις γενιές. Τα hotspots διχάζουνε την παγκόσμια κοινή γνώμη. Η προστασία μένει σε επίπεδο θεωρίας, συνεπώς τη θετική όψη της παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας σε επίπεδο πρωτοβάθμιας υγείας και εκπαίδευσης αναχαιτίζει η υποεκπαίδευση, η σεξουαλική κακοποίηση ανδρών και γυναικών, η αδράνεια, το έγκλημα, η περιβαλλοντική μόλυνση, οι αρνητικές εμπειρίες με βαθιές ψυχολογικές συνέπειες έως την αυτοκτονία και η διασπορά των ασθενειών.

Hyperlink με Khalid Koser https://www.youtube.com/watch?v=oK5VCxwio84

Ποιες είναι οι βαθιές επιπτώσεις και οι πιθανές λύσεις μετά τα camps; Η μεγαλύτερη μάστιγα είναι η κακή ψυχολογία, όπως η κοινωνική και επαγγελματική απομόνωση των προσφύγων. Η εθνοτική γκετοποίηση σε σύγχρονες φαβέλες, εκεί είναι όπου αναγεννιέται το κοινωνικό μίσος για τον απέναντι αστό, τον τακτοποιημένο, τον ντόπιο. Σύμφωνα με τον καθηγητή Khalid Koser, η απόλυτη βιώσιμη λύση δεν υπάρχει, άρα οι προτεινόμενες επιλύσεις όπως ο εθελοντικός επαναπατρισμός και η τοπική ενσωμάτωση –όπως έγινε τις δύο δεκαετίες του 1960 και 1970 στην Αφρική– ο ίδιος πιστεύει πως δεν θα τελεσφορήσουνε στον 21^ο αιώνα. Εκείνος προκρίνει ως βέλτιστη την προώθηση σε χώρες με ισχυρές οικονομίες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Αυστραλία. Το νέο ερώτημα που τίθεται είναι κατά πόσο οι αναπτυγμένες οικονομίες θέλουνε ανθρώπους από τρίτες χώρες.  Γι’ αυτό η ένταξη οφείλει να είναι από κάτω προς τα πάνω, κάθε χώρα να δώσει πανεπιστημιακή μόρφωση, ενώ η αρχική κάλυψη των βασικών αναγκών και η επιδότηση να μετασχηματιστούνε σε εργασιακή αποκατάσταση και κοινωνική ασφάλεια, ήτοι μακροπρόθεσμη πολιτική.

Η βιοπολιτική στη διαχείριση των διασυνοριακών πληθυσμών είναι μία παγκόσμια μαύρη θανατοπολιτική. Κάθε φορά που αλλάζει η γεωπολιτική, η εθνική εκμετάλλευση για την πειθάρχηση του πλέον ενεργού πληθυσμού στον πλανήτη γίνεται ανώνυμη εταιρεία, άρα business as usual.