Κατά τη σημερινή επίσκεψη της Ευρωπαίας Επιτρόπου Εσωτερικών Υποθέσεων κ. Γιόχανσον που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχιακό Μέγαρο Σάμου, με τη συμμετοχή του Υπουργού Μετανάστευσης & Ασύλου κ. Μηταράκη και του Αντιπεριφερειάρχη κ. Πανουράκη, ο Δήμαρχος Ανατολικής Σάμου κ. Στάντζος παρέδωσε στην Ευρωπαία Επίτροπο την κάτωθι επιστολή που εκφράζει τις πάγιες θέσεις του Δημοτικού Συμβουλίου αναφορικά με το νέο ΚΥΤ στην περιοχή Ζερβού και απαιτεί την ουσιαστική συμμετοχή της Δημοτικής Αρχής στη διαβούλευση που τώρα λαμβάνει χώρα επί του νέου Ευρωπαϊκού Συμφώνου Μετανάστευσης & Ασύλου.

Aξιότιμη κ. Επίτροπε,

Η σημερινή σας επίσκεψη είναι ιδιαίτερης σημασίας και αποτελεί σημείο αναφοράς για το νησί της Σάμου και την τοπική κοινωνία, η οποία από την αρχή βρέθηκε στον πυρήνα της Μεταναστευτικής/Προσφυγικής κρίσης και με αυταπάρνηση προέβαλλε έμπρακτα αισθήματα αλληλεγγύης και ανθρωπιάς. Αν και τα δεδομένα της επιβάρυνσης της τοπικής κοινωνίας έχουν βελτιωθεί το τελευταίο διάστημα – λόγω κυρίως των μηδενικών αφίξεων, της ορθότερης διαχείρισης και της σημειωθείσας μερικής αποσυμφόρησης – οι πλάτες μας, οι πλάτες της κοινωνίας της Σάμου, της κοινωνίας της αλληλεγγύης και του ανθρωπισμού, δεν αντέχουν άλλο φορτίο. Πρέπει να υπάρξει καθολική αποσυμφόρηση, διατήρηση του δόγματος της φύλαξης των θαλάσσιων Ελληνικών και Ευρωπαϊκών συνόρων, κλείσιμο του ΚΥΤ της πόλεως και άμεση έναρξη λειτουργίας του νέου ΚΥΤ  με μικρούς αριθμούς παραμενόντων, για μικρό χρονικό διάστημα ταυτοποίησης και καταγραφής των μεταναστών. Η επιλογή της γείτονος Τουρκίας να εργαλειοποιήσει τους πληθυσμούς μεταναστών και προσφύγων που «φιλοξενεί» στην επικράτειά της αποτελεί συνειδητή επιλογή της και μέσο εκβιασμού της Ευρώπης για συμφέροντα που ουδεμία σχέση έχουν με τη διασφάλιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στο πλαίσιο των λειτουργιών των Ευρωπαϊκών οργάνων  λαμβάνεται ένας μεγάλος αριθμός αποφάσεων που διαμορφώνουν την πραγματικότητα όλων των κρατών-μελών. Στην περίπτωση όμως της Μεταναστευτικής/Προσφυγικής κρίσης παρατηρείται συνεχώς δημοκρατικό έλλειμμα και άνιση κατανομή του διαχειριστικού βάρους. Καμία πολιτική –και μάλιστα τόσο σημαντική – δεν μπορεί να εκπορεύεται κεντρικά δίχως τη συναίνεση από την τοπική κοινωνία, στα αυστηρά πλαίσια του σεβασμού των δικαιωμάτων μας ως ανθρώπων και Ευρωπαίων πολιτών. Θεωρούμε επιτακτική ανάγκη να γίνει σαφές ότι οι άνθρωποι της τοπικής κοινωνίας δεν είναι πολίτες μόνο ενός μικρού ακριτικού Δήμου, αλλά συγχρόνως πολίτες της Ε.Ε. που προστατεύονται από τις θεμελιώδεις αρχές της.

Το Μεταναστευτικό οφείλει με τη συνδρομή της Ε.Ε. να γίνει αφορμή αναγνώρισης της κομβικότητας των ακριτικών νησιωτικών  περιοχών για την Ένωση και αφορμή ανάτασης της τοπικής κοινωνίας, μέσω μακροχρόνιων αναπτυξιακών κινήτρων.

Το νησί της Σάμου έχει πληγεί απανωτά από τις συσσωρευμένες επιπτώσεις φαινομένων τεράστιου βεληνεκούς, όπως το Μεταναστευτικό, η πανδημία και τελευταία ο καταστροφικός σεισμός της 30ης Οκτωβρίου 2020 των 7 R. Καθολική απαίτηση όλων μας είναι να « σκύψει» η Ε.Ε. πάνω στα προβλήματα του νησιού μας και να εκφράσει ουσιαστικά και αποτελεσματικά την αλληλεγγύη της.

Συγκεκριμένα, απαιτείται η ενίσχυση αναπτυξιακών προοπτικών με τη θέσπιση ειδικού φορολογικού και αναπτυξιακού καθεστώτος σχετιζόμενου με τη Νησιωτικότητα, τον Τουρισμό, την Εκπαίδευση, τον πρωτογενή τομέα και τις υπηρεσίες. Η θέσπιση στην περιοχή μηδενικού Φ.Π.Α. (γεγονός που δεν πρέπει να συνδέεται  με τις μεταναστευτικές ροές) προβάλλει αναγκαία και επιτακτική. Τέτοια αναπτυξιακά εργαλεία θα δώσουν την δυνατότητα να αντιληφθούν όλοι οι πολίτες ότι η Ε.Ε., μετά από κρίση και εν γένει καταστροφή, έχει την ικανότητα και την πρόθεση, ως οφείλει βάσει των αρχών και των αξιών που πρεσβεύει, να στηρίξει εμπράκτως πληγείσες περιοχές σε όλο το εύρος της επικράτειας της.

 

Ως έναυσμα αυτής της αναγκαίας επαναπροσέγγισης, θα ήθελα να κάνω ειδική μνεία στην πρόταση του νέου Συμφώνου Μετανάστευσης και Ασύλου που κατέθεσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή το Σεπτέμβριο στα αρμόδια νομοθετικά όργανα. Χωρίς να υπεισέλθω στις λεπτομέρειες της συνολικής πρότασης, για τις οποίες θα εκφέρουμε άποψη συντεταγμένα ως Δημοτικό Συμβούλιο στο πεδίο των διαβουλεύσεων, γίνεται αντιληπτό ότι υπάρχει στόχευση για την παγίωση μίας στρατηγικής που θα αποτρέπει την παράνομη μετανάστευση. Μέσω όμως των ελλείψεων και των ασαφειών, παρατηρείται μία διατήρηση του ‘status quo’, με μία απλή ενίσχυση των κανόνων αποτροπής. Για παράδειγμα, πώς τεκμηριώνεται η ενίσχυση της αρχής της αλληλεγγύης, εφόσον τα κράτη-μέλη που δεν επιθυμούν να απορροφήσουν όσους λαμβάνουν άσυλο, μπορούν εναλλακτικά να επιλέξουν τη χρηματοδότηση επιστροφών; Πού βρίσκεται ένας στιβαρός μηχανισμός μετεγκατάστασης, που θα αποτελέσει κίνητρο για κάποιες χώρες να επιλέξουν την απορρόφηση; Μιλάμε ουσιαστικά για ασύμμετρη, οικειοθελή και επιλεκτική αλληλεγγύη!

Το νέο Μεταναστευτικό Σύμφωνο που προωθείται δημιουργεί για τη χώρα μας και ειδικά για τα νησιά μας νέα δεδομένα που άπτονται της κυριαρχίας και της κοινωνικής συνοχής. Αναμφισβήτητα για τη Σάμο, η οποία βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την Τουρκία – χώρα από την οποία  προέρχονται και υποκινούνται οι ροές,  το νέο πλαίσιο στην εφαρμογή του κρίνεται ότι θα αποβεί δυσβάσταχτο .

Η συνολική διαχείριση της Μετανάστευσης θα μεταφερθεί επί της ουσίας στα σύνορα της Ε.Ε. και εκεί θα υπάρξει, όπως γίνεται αντιληπτό, τρομακτική πίεση. Η πραγματική βόμβα θα αφορά πλέον αποκλειστικά τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, δεδομένου του τεράστιου μήκους χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων και δεδομένης της απάνθρωπης και συστηματικής εργαλειοποίησης των μεταναστευτικών ροών από τη γείτονα χώρα.

Η θανατηφόρα διέλευση του Αιγαίου, ως αναγκαία για το πολυπόθητο πέρασμα των μεταναστών σε Ευρωπαϊκό έδαφος, πριμοδοτώντας ταυτόχρονα τα δουλεμπορικά κυκλώματα και τα σχέδια της Τουρκίας, δύναται να παγιώσει ουσιαστικά τα νησιά μας ως χώρους διαλογής ανθρώπων, εφόσον το νέο Σύμφωνο ψηφιστεί στην τρέχουσα μορφή του. Ο εγκλωβισμός αγνώστου αριθμού χιλιάδων μεταναστών, με δεδομένο ότι οι επιστροφές είναι ελάχιστες και οι μετεγκαταστάσεις προαιρετικές και σχεδόν μηδενικές, μετατρέπει για την ακρίβεια τα νησιά μας σε «αποθήκες ψυχών». Παράλληλα, ο γεωγραφικός περιορισμός που επέβαλε η εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας και ο συνδυασμός  της δυνατότητας επιστροφής προς την Τουρκία όσων δεν δικαιούνται διεθνή προστασία με την παραμονή τους στα νησιά, αποδείχθηκε και αυτός ότι αποτελεί ξεκάθαρα πολιτική εγκλωβισμού στα ακριτικά νησιά. Θεωρείστε δεδομένο ότι αν επικρατήσουν πολιτικές εγκλωβισμού και πολύχρονης παραμονής μεταναστών στα νησιά μας, κανένα ΚΥΤ δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτό από εμάς,  ιδιαίτερα τέτοιων διαστάσεων και χαρακτηριστικών.

Το νέο Σύμφωνο οφείλει να ανταποκρίνεται με ουσία και αμεσότητα στα δίκαια αιτήματα των κοινωνιών στις ακριτικές περιοχές που προασπίζουν τα Ευρωπαϊκά σύνορα! Σας ζητούμε να διασφαλίσετε με την εποπτεία σας τη συμμετοχή στη διαβούλευση των αυτοδιοικήσεων των νησιών μας.

Το δυσβάσταχτο βάρος που κλήθηκαν και καλούνται  να σηκώσουν τόσο οι πολίτες μίας μικρής και οικονομικά ευάλωτης περιοχής, όσο και η τοπική αυτοδιοίκηση στην καθημερινή διαχείριση της κρίσης, ήταν και είναι  πλήρως δυσανάλογο με αυτό των περιοχών και των κρατών-μελών της κεντρικής Ευρωπαϊκής επικράτειας, καταστρατηγώντας έτσι συστηματικά τη θεμελιώδη αρχή της Ευρωπαϊκής αλληλεγγύης.

Στο πλαίσιο αυτής της ασύμμετρης κατανομής του βάρους διαχείρισης, η Δημοτική Αρχή της Ανατολικής Σάμου και του πρώην Δήμου Σάμου  κατέβαλε και καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια διατήρησης της κανονικότητας, με σεβασμό στον ανθρώπινο πόνο και στα ανθρώπινα δικαιώματα, διατηρώντας με συνέπεια στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της μία συλλογική στάση ευθύνης για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Το Δημοτικό Συμβούλιο Ανατολικής Σάμου στις 5 Μαρτίου 2020, έλαβε την κάτωθι απόφαση,  η οποία σας επισυνάπτεται ολοκληρωμένη (αριθμός απόφασης: 37/2020), περί :

  1. Αποδοχής της υπό κατασκευής δομής των 1200 ατόμων στη θέση Ζερβού της Κοινότητας Βαθέος.
  2. Άμεσου απεγκλωβισμού του νησιού από πρόσφυγες και μετανάστες.
  3. Χρονοδιαγράμματος για το κλείσιμο του Κέντρου Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) της πόλης της Σάμου, την απόδοση του χώρου στο Δήμο Ανατολικής Σάμου και την αποκατάσταση του χώρου και φυσικού περιβάλλοντος πέριξ του ΚΥΤ και των καταπατηθέντων ιδιοκτησιών.
  4. Συνέχιση της πολιτικής των κλειστών συνόρων.

 

Στο σημείο αυτό, γίνεται αντιληπτό ότι το Δημοτικό Συμβούλιο δεν έχει κάνει αποδεκτό το μέγεθος της νέας υπό κατασκευή δομής στη θέση Ζερβού.

Επισημαίνεται ότι δε δεχόμαστε την παράλληλη λειτουργία των δύο δομών, αυτό της πόλης της Σάμου και της περιοχής Ζερβού όπως και τη μεταφορά μεταναστών από οποιοδήποτε άλλο νομό της Χώρας.

Υπό το φως της θεσμοθέτησης ενός ενιαίου Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, προσβλέπουμε στην ουσιαστική συμμετοχή μας στο πεδίο των διαβουλεύσεων και απαιτούμε την έμπρακτη αναγνώριση των θεμελιωδών δικαιωμάτων μας ως Ευρωπαίων πολιτών, που η ακέραιη τήρηση τους θα καθορίσει το μέλλον και τη βιωσιμότητα της Σάμου, καθώς και των λοιπών ακριτικών νήσων που καθημερινά επωμίζονται τις συνέπειες της Μεταναστευτικής κρίσης.

Η Σάμος, το νησί του Πυθαγόρα, για να άρει το αρνητικό αποτύπωμα του Μεταναστευτικού, της πανδημίας και του σεισμού των 7 R, χρειάζεται όσο ποτέ τη στήριξή σας με την υλοποίηση ενός ολοκληρωμένου Ευρωπαϊκού σχεδίου κοινωνικής και οικονομικής ανάτασης .

Με εκτίμηση,

Ο Δήμαρχος Ανατολικής Σάμου

Γεώργιος Στάντζος