Σύλλογος Δασκάλων και Νηπιαγωγών Σάμου : Η αλήθεια για την υλοποίηση της εξ’ αποστάσεως εκπαίδευσης

Η πανδημία, που έπληξε και τη χώρα μας, παρέλυσε τα πάντα. Μεταξύ αυτών και τη Δημόσια Εκπαίδευση. Τα σχολεία έκλεισαν αιφνιδιαστικά  και τέθηκε  λοιπόν, επιτακτικά το ζήτημα της αναπλήρωσης των χαμένων διδακτικών ωρών, κατά το διάστημα της υποχρεωτικής αποχής τους από τα σχολεία.

Το Υπουργείο μέσα από μια σειρά οδηγιών, e-mail και σχετικών εγγράφων ζήτησε από τους εκπαιδευτικούς μας  να ξεκινήσουν  την εξ αποστάσεως διδασκαλία.

. Η πολιτική  ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας επέλεξε το σύστημα της σύγχρονης εκπαίδευσης τελικά , μέσω ειδικής πλατφόρμας. (Η πρόσκληση για τη χρήση της πλατφόρμας Cisco WebexMeetings ήρθε από το Υπουργείο μόλις τη Δευτέρα, 23 Μαρτίου στα μέιλ των εκπαιδευτικών.)

Αρχικά είχε προτρέψει   τους εκπαιδευτικούς να κάνουν χρήση και της ασύγχρονης εκπαίδευσης με εγκύκλιο του Υπουργείου που εκδόθηκε στις 20 Μαρτίου, αναφέροντας  ότι «προτείνεται να αξιοποιηθούν πληροφοριακά συστήματα, δίκτυα και εφαρμογές που έχει αναπτύξει το ΥΠΑΙΘ όπως για παράδειγμα το e-class και η Ψηφιακή Εκπαιδευτική Πλατφόρμα e-me.» καθώς και ότι «Μέθοδοι και εργαλεία που τυχόν έχουν ήδη αναπτυχθεί και χρησιμοποιούνται από τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς για την ανάγκη της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, είναι δυνατόν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούνται παράλληλα με όσα προτείνονται με το παρόν έγγραφο οδηγιών. Η επιλογή της πλατφόρμας που θα αξιοποιηθεί έγκειται στη διακριτική ευχέρεια του/της κάθε εκπαιδευτικού».

Οι οδηγίες κατέληγαν με τη διαπίστωση ότι «Η επιλογή της πλατφόρμας που θα αξιοποιηθεί έγκειται στη διακριτική ευχέρεια του/της κάθε εκπαιδευτικού», Χιλιάδες εκπαιδευτικοί  επέλεξαν  μία ή/και περισσότερες μεθόδους όπως για παράδειγμα: 1. επικοινωνία και συνεργασία με τους μαθητές τους μέσω e–mail, 2. χρήση του ιστολογίου της σχολικής μονάδας όπου  αναρτούν το εκπαιδευτικό υλικό, 3. τις πλατφόρμες που προτείνει το Υπουργείο Παιδείας, 4. σύγχρονη επικοινωνία με την τάξη μέσω skype, 5. άλλους τρόπους που ενδέχεται να έχουν εφαρμόσει με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες, τον τύπο σχολείο και τον τόπο λειτουργίας του.

• Οι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, για μια ακόμη φορά υπερασπιζόμενοι τον παιδαγωγικό τους  ρόλο, έπραξαν   ό,τι είναι ανθρωπίνως δυνατό με τα μέσα που διαθέτουν και εκείνοι και οι γονείς των μαθητών τους , ώστε να διασφαλιστεί η ισοτιμία και η συμμετοχή όλων στη διαδικασία. Το εκπαιδευτικό κίνημα εδώ και πολλά χρόνια αναδεικνύει και ζητά λύσεις για τα μεγάλα προβλήματα της δημόσιας εκπαίδευσης, όπως η χρόνια υποχρηματοδότηση, η απουσία διορισμών μόνιμων εκπαιδευτικών, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, η αποδυνάμωση των υποστηρικτικών δομών (και φυσικά των ΚΕΠΛΗΝΕΤ), η ελλιπής υλική και ψηφιακή υποστήριξη των σχολείων και των μαθητών με τα αντίστοιχα υλικά για τη δυνατότητα και τη χρήση ψηφιακών εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων.

Δυστυχώς , όλη η διαδικασία αντιμετωπίζει αρκετά σοβαρά προβλήματα  :

• Αρκετοί μαθητές δε διαθέτουν Ηλεκτρονικό Υπολογιστή και ακόμα περισσότερες οικογένειες έχουν έναν Ηλεκτρονικό Υπολογιστή για δύο ή περισσότερα παιδιά. Κάποιες δεν έχουν καν ίντερνετ.
• Το Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο, το οποίο επιβάλλεται να χρησιμοποιηθεί για την εγγραφή των μαθητών στην ασύγχρονη εκπαίδευση κυριολεκτικά «σέρνεται», με αποτέλεσμα πολλοί γονείς να αδυνατούν να εγγράψουν τα παιδιά τους. Γι’ αυτό άλλωστε το Υπουργείο έδωσε παράταση εγγραφής έως τις 30 Μαρτίου.

Κάποιοι δημοσιογράφοι που πριν την πανδημία τα έβαζαν με το δημόσιο σύστημα υγείας και τα ήθελαν όλα ιδιωτικά άρχισαν τώρα να τα βάζουν με τους εκπαιδευτικούς του δημόσιου σχολείου.

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι εκπαιδευτικοί μπαίνουν στο στόχαστρο. Αλλά αυτήν ειδικά τη φορά οι κατηγορίες που τους αποδίδονται είναι τόσο κατάφωρα άδικες, τόσο σκανδαλωδώς λανθασμένες. Όλες οι πλατφόρμες που προτείνονται και χρησιμοποιούνται καθώς και οι σχετικοί ψηφιακοί πόροι καταρρέουν από τον υπερβολικό φόρτο εργασίας.

Δηλαδή οι χρήστες είναι τόσοι πολλοί, ζητούν τόσα πολλά πράγματα ταυτόχρονα, που τα συστήματα δεν αντέχουν.

Και οι χρήστες αυτοί είναι για την ώρα κυρίως οι εκπαιδευτικοί, οι οποίοι αναζητούν λύσεις, οργανώνονται και συντεταγμένα αλλά και άτυπα μέσα από τις δικά τους δίκτυα, γνωριμίες και τοπικές σχολικές κοινότητες. Δοκιμάζουν ό,τι υπάρχει σχετικό από πλατφόρμες, δίκτυα και ψηφιακούς πόρους. Κάθε εκπαιδευτικός και μια περίπτωση. Δάσκαλοι  που χρησιμοποιούν ταυτόχρονα και webex αλλά και viber και messenger για να επικοινωνήσουν με όλους τους μαθητές και μαθήτριες. Εκπαιδευτικοί ειδικοτήτων  που προσπαθούν να επικοινωνήσουν με e-mails με γονείς, των οποίων οι διευθύνσεις δεν ισχύουν πια κλπ . Πολλοί συνάδελφοι ανακάλυψαν την εξ Αποστάσεως μόνοι τους και από το μηδέν.

Στατιστικά καθημερινά στο e-me και στις υπόλοιπες πλατφόρμες ,  δείχνουν στις 4.30 το πρωί σχεδόν 2000 εκπαιδευτικούς συνδεμένους . Οι δύο πλατφόρμες(eclass και e-me) που πρότεινε  το υπουργείο δεν μπορούν να διαχειριστούν τον όγκο των αιτήσεων των εκπαιδευτικών με αποτέλεσμα για πολλές ώρες οι σελίδες να είναι πεσμένες,  γι αυτό τον λόγο ώρα το υπουργείο προσπαθεί να στήσει νέα πλατφόρμα (webex) μήπως πάνε καλύτερα τα πράγματα. Επίσης το υπουργείο επειδή δεν γνωρίζει πόσοι μαθητές έχουν υπολογιστή ή ίντερνετ στο σπίτι τους θα ξεκινήσει(ήδη έχει αργήσει) και μαθήματα στην ΕΡΤ2 από Δευτέρα. Δηλαδή το πρόβλημα της εξ αποστάσεως στα δημόσια σχολεία είναι τεχνικό και οικονομικό(μαθητές χωρίς pc ή ίντερνετ)και όχι θέμα εκπαιδευτικών.

Καμιά χρηματοδότηση από το κράτος δεν έγινε τα τελευταία 10 μνημονιακά χρόνια στο δημόσιο σχολείο έτσι ώστε να είναι δυνατή η εξ αποστάσεως εκπαίδευση, σήμερα, για ΟΛΟΥΣ τους μαθητές. Αντί λοιπόν οι συγκεκριμένοι δημοσιογράφοι να κάνουν ερωτήσεις για το τεχνικό κομμάτι της εξ αποστάσεως ή να κάνουν ερωτήσεις για το εαν υπήρξε ποτέ χρηματοδότηση για την εξ αποστάσεως στο δημόσιο σχολείο ή αν όλοι οι μαθητές έχουν υπολογιστή/ίντερνετ βγήκαν να μιλήσουν για διακοπές εκπαιδευτικών.

Η αναλογία με μιαν άλλη κατηγορία εργαζομένων είναι προφανής. Οι γιατροί και το νοσηλευτικό προσωπικό είναι οι καθημερινοί μας ήρωες. Διακινδυνεύουν τις ζωές τους και την υγεία τους για να μας κρατήσουν εμάς τους υπόλοιπους υγιείς και τους είμαστε βαθιά ευγνώμονες. Οι εκπαιδευτικοί δε διακινδυνεύουν τη ζωή τους βέβαια. Ωστόσο, προσπαθούν και αυτοί στο δικό τους πόστο να κάνουν το καθήκον τους κι ακόμα παραπάνω, να βρουν λύσεις για να κρατήσουν ζωντανή την εκπαίδευση, τη δημόσια εκπαίδευση, παρ’ όλο που βασικές υποδομές αυτής της εκπαίδευσης χωλαίνουν απίστευτα – ακριβώς όπως η Δημόσια Υγεία.

Οι εκπαιδευτικοί αντιμετωπίζουν ένα πρόβλημα πρωτόγνωρο για αυτούς, που απαιτεί όλη την ενέργειά τους. Προσπαθούν να ανταπεξέλθουν χωρίς καμιά πρόσβαση στη συνήθη υλικοτεχνική υποδομή του σχολείου, χωρίς τα εργαστήρια του σχολείου, τα δίκτυα, την επαφή  με τους πιο πεπειραμένους συναδέλφους. Δεν τα παράτησαν όμως με το αιτιολογικό των ελλείψεων.

Θα μπορούσε κανείς να φέρει δεκάδες τεκμήρια για να αποδείξει το προφανές – ότι οι δάσκαλοι δεν «κάνουν διακοπές», αλλά αγωνίζονται. Αν κανείς «πλησιάσει» και αφουγκραστεί από κοντά  τις δράσεις και τις δραστηριότητες τους, θα μείνει έκπληκτος από την ενέργεια που βάζουν, τη θέλησή τους και την επινοητικότητά τους να παρακάμψουν τα προβλήματα – όπως συχνά κάνει και το υγειονομικό προσωπικό.

Το εκπαιδευτικό σύστημα είναι το δεύτερο σύστημα (και ίσως το πρώτο σε μέγεθος) που καλείται να λειτουργήσει μέσα σε ένα εντελώς πρωτόγνωρο πλαίσιο κρίσης και μετά το σοκ των πρώτων ημερών ανορθώνεται και καλεί τους μαθητές και τις μαθήτριες ξανά στο σχολείο – τραυματισμένο, ψηφιακό, από απόσταση αλλά «σχολείο», γιατί ακριβώς οι δάσκαλοι και όλοι οι εκπαιδευτικοί  είναι εκεί για να κάνουν ό,τι μπορούν.

Η ελληνική κοινωνία είναι λοιπόν εύλογα ανήσυχη για το μέλλον των μαθητών και των μαθητριών. Ωστόσο, μπορεί να είναι βέβαιη πως οι δάσκαλοι και όλοι οι εκπαιδευτικοί  θα κάνουν ό,τι είναι δυνατόν για να εξασφαλίσουν αυτό το μέλλον.

Αφήστε λοιπόν ήσυχους τους εκπαιδευτικούς κύριοι των ΜΜΕ .Κι αν κάτι σας δυσκολεύει, αρκεί μια ανάγνωση της σκέψης του Κωστή Παλαμά για να σας επαναφέρει πάλι :

Σμίλεψε πάλι, δάσκαλε , ψυχές!

Κι ότι σ’ απόμεινε ακόμη στη ζωή σου,

Μην τ’ αρνηθείς! Θυσίασέ το ως τη στερνή πνοή σου!

Χτισ’ το παλάτι, δάσκαλε σοφέ!

Κι αν λίγη δύναμη μεσ’ το κορμί σου μένει,

Μην κουρασθείς. Είν’ η ψυχή σου ατσαλωμένη.

Θέμελα βάλε τώρα πιο βαθειά,

Ο πόλεμος να μη μπορεί να τα γκρεμίσει.

Σκάψε βαθειά. Τι κι’ αν πολλοί σ’ έχουνε λησμονήσει;

Θα θυμηθούνε κάποτε κι αυτοί

Τα βάρη που κρατάς σαν Άτλαντας στην πλάτη,

Υπομονή! Χτίζε, σοφέ, της κοινωνίας το παλάτι !

Για το Διοικητικό Συμβούλιο

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                     Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ                     ΛΑΜΠΡΙΝΟΥ ΑΝΔΡΙΑΝΗ