Τι φοβάται η κα Καλογήρου;

Πριν μια εβδομάδα συνεδρίασε η Επιτροπή Παρακολούθησης του ΠΕΠ Β.Αιγαίου. Για πρώτη φορά στα χρονικά δεν υπήρξε δημόσια ενημέρωση για τη συνεδρίαση, ενώ κατά πάγια τακτική ούτε προσκλήθηκαν ούτε καν ενημερώθηκαν τα μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου. Τι και αν στις θεμελιώδεις αρμοδιότητες του είναι η έγκριση και παρακολούθηση των αναπτυξιακών προγραμμάτων. Λιτό ήταν και το Δελτίο Τύπου που βγήκε μετά τη συνεδρίαση χωρίς καμία αναφορά επί της ουσίας. Αλήθεια, τι φοβάται η κα Καλογήρου; Τη δημοσιοποίηση της διαπίστωσης ότι το ΠΕΠ προχωρά στον αυτόματο και καρκινοβατεί; Συνέπεια αυτών είναι όχι απλά να μην υπάρχουν απτά αποτελέσματα για τους κατοίκους των νησιών, αλλά και αυτή η απορρόφηση των πόρων να είναι προβληματική;

Πράγματι, διαβάζοντας τα αναρτημένα πρακτικά της συνεδρίασης, μπορεί να πάρει κανείς μια πρώτη εικόνα της κατάστασης. Και ενώ το ποσοστό των ενταγμένων έργων στο σύνολο του προϋπολογισμού φαίνεται ικανοποιητικά υψηλό και σε σύγκριση με τις άλλες Περιφέρειες (73%), οι πραγματικές δαπάνες που έχουν γίνει, δεν ξεπερνούν το 21% επί των ενταγμένων έργων και μόλις το 15% επί του συνόλου του προϋπολογισμού. Την εικόνα αυτή απλά επιβεβαιώσαμε με την επίσκεψη μας στη Διαχειριστική Αρχή που «αναζητά» εναγωνίως έργα  και δράσεις ύψους 200εκ για ένταξη, ώστε να ολοκληρώσει το πρόγραμμα.

Από όλους τους άξονες δράσης, αυτός που έχει τη χαμηλότερη απορροφητικότητα αφορά «επιχειρηματικότητα, ανταγωνιστικότητα, καινοτομία». Τυχαίο; Δεν νομίζω. Το υπογραμμίζουμε για μην υπάρχει απορία σχετικά με την υστέρηση της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου σχετικά με το μέσο κατά κεφαλή ΑΕΠ της χώρας.

Τα ίδια, και χειρότερα, ισχύουν για το πρόγραμμα των Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων για τα μικρά νησιά της Περιφέρειας, παρά τις φιλότιμες προσπάθειες της κας Καλογήρου να δείξει ότι υπάρχει πρόοδος μέσα από φωτογραφίες και σχετικά δελτία τύπου. Και βέβαια, όλοι προβληματιζόμαστε γιατί δεν παραμένουν οι κάτοικοι στα νησιά αυτά.

Αλλά μην φανταστείτε ότι η κατάσταση είναι καλύτερη στους τομείς της υγείας, της παιδείας, των συγκοινωνιακών έργων, των έργων πολιτισμού και περιβάλλοντος, αναπλάσεων, διαχείρισης αποβλήτων κλπ. Τι και αν διαμαρτυρόμαστε για προβλήματα στις υπηρεσίες δημόσιου συμφέροντος και για την ποιότητα ζωής στα νησιά μας.

Τελικά, επικρατεί στο ΠΕΠ, ότι και στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), όπου η ετήσια απορρόφηση δεν ξεπερνά το 40% με αποτέλεσμα να έχουν μεταφερθεί από τα προηγούμενα χρόνια 22εκ € αδιάθετα, που εκτιμάμε ότι θα φτάσουν τα 40 εκ με βάση τις αυξημένες πιστώσεις που έχουν έρθει από το ειδικό αναπτυξιακό και τους αυτοτελείς πόρους. Και παρά το γεγονός ότι στο ΠΔΕ εντάσσονται όλα τα «εύκολα» από πλευράς απορρόφησης έργα (ασφαλτοστρώσεις, καθαρισμοί χειμάρρων, τουριστική προβολή κλπ) τα οποία στην ουσία δεν χρειάζονται μελέτες.

Και ταυτόχρονα όλοι, συμπολίτευση, αντιπολίτευση, φορείς, επιχειρηματίες, πολίτες, ΜΜΕ φωνάζουμε ότι δεν υπάρχουν χρήματα για την ανάπτυξη και ζητάμε ακόμη υψηλότερες πιστώσεις από την πολιτεία. Βέβαια, στην Περιφερειακή Αρχή θα ήθελαν να έχουν περισσότερες πιστώσεις στον Τακτικό Προϋπολογισμό για δράσεις «πολιτισμού», «αθλητισμού», «κοινωνικής πολιτικής», δηλαδή χρήματα για να μοιράζουν σε συλλόγους και σωματεία με τη γνωστή και αλάνθαστη(;) πελατειακή συνταγή.

Ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ έχουμε καταγγείλει αυτές τις πρακτικές και έχουμε πολλές φορές ζητήσει συζήτηση έτσι ώστε όλοι μαζί να επισημάνουμε την πηγή των προβλημάτων και να διερευνήσουμε εναλλακτικές λύσεις.

Θα παραθέσουμε εδώ μια σειρά προτάσεων που έχουμε κάνει κατά τη διάρκεια των χρόνων που πέρασαν, χωρίς όμως να υπάρξει ούτε καν απάντηση από την κα Περιφερειάρχη:

• Ενεργοποίηση των Αναπτυξιακών Εταιρειών προς τη κατεύθυνση της ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας και της αξιοποίησης τοπικών φυσικών, πολιτιστικών και παραγωγικών πόρων. Είναι απαραίτητη η λειτουργία των Αναπτυξιακών Εταιρειών με το διπλό ρόλο του «εμψυχωτή» επιχειρηματικότητας και του αξιολογητή επενδυτικών σχεδίων, κατ’ αντιστοιχία των Εταιρειών που διαχειρίζονται το Leader. Αντ’ αυτού, η Περιφέρεια προτιμά την εκχώρηση πόρων του ΠΕΠ σε κεντρικούς ενδιάμεσους φορείς με τις όποιες αρνητικές συνέπειες και τη μισθοδότηση από τους πόρους των Εταιρειών αυτών περιφερειακών συμβούλων για τις παρεχόμενες «υπηρεσίες».
• Αξιοποίηση των πόρων του ΠΔΕ για την έγκαιρη εκπόνηση μελετών για την ωρίμανση έργων και ολοκληρωμένων δράσεων στους τομείς αγροδιατροφής, τουρισμού, πολιτισμού, διαχείρισης περιβάλλοντος και πολιτικής προστασίας. Αντ’αυτού η Περιφέρεια προτιμά να αφήνει τα χρήματα αναξιοποίητα.
• Ενεργοποίηση της Περιφερειακής Επιτροπής Διαβούλευσης, ώστε να υπάρξει κοινό αναπτυξιακό όραμα για τη Περιφέρεια και ανάληψη αλληλοσυμπληρούμενων δράσεων από τους Δήμους και τους άλλους φορείς. Αντ’αυτού η Περιφέρεια προτιμά τον μοναχικό δρόμο με στόχο να δρέψει εκλογικές δάφνες από τις «δικές της παρεμβάσεις» έστω και αν αφορά απλά μια υπογραφή σε μια πράξη εκχώρησης πόρων.
• Ενδυνάμωση του μηχανισμού σχεδιασμού της Περιφέρειας με στελέχωση της Διεύθυνσης Αναπτυξιακού Προγραμματισμού που θα αναλάβει κεντρικό ρόλο στο συντονισμό της υλοποίησης του επιχειρησιακού προγράμματος της Περιφέρειας κινητοποιώντας υπηρεσίες και νομικά πρόσωπα γύρω από τις πολιτικές κατευθύνσεις που αποφασίζει η Εκτελεστική Επιτροπή και εγκρίνει το Περιφερειακό Συμβούλιο. Αντ’αυτού η κα Καλογήρου -με τον στενό κύκλο των συνεργατών της- προχωρά χωρίς τις διαδικασίες του δημοκρατικού προγραμματισμού και χωρίς την ουσιαστική εμπλοκή των υπηρεσιών στην ένταξη έργων που μετά «κολλάνε» στην υλοποίηση και «σέρνονται» για χρόνια.

Και όλα αυτά συνεχίζονται σαν να μην υπάρχει πρόβλημα, ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει οι διαδικασίες προετοιμασίας του επόμενου ΕΣΠΑ που θα έχει διπλάσιους (!!!!) πόρους από αυτούς του τρέχοντος προγράμματος. Το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, με εγκύκλιο του στις 15/10 προς τις Περιφέρειες, ζητά την υποβολή προτάσεων για μελέτες έργων για να υπάρξει η απαραίτητη ωρίμανση ώστε να ενταχθούν στο επόμενο ΕΣΠΑ βάζοντας δύο προϋποθέσεις: να είναι επιλέξιμα με βάση τις προτεραιότητες της νέας περιόδου και να βασίζονται σε υφιστάμενο σχεδιασμό σε Περιφερειακό Επίπεδο. Τι έκανε η Περιφερειακή Αρχή; Απλά διαβίβασε την εγκύκλιο με έναν μήνα καθυστέρηση στους δικαιούχους χωρίς καν να ενημερώσει για το ποιες είναι οι κατευθύνσεις της επόμενης προγραμματικής περιόδου που έχουν δημοσιοποιηθεί από τον περασμένο Ιούνιο, ενώ πλέον απομένει μόλις ένας μήνας για να υποβληθούν προτάσεις.

Ως ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ ΖΩΗΣ με το ΑΙΓΑΙΟ έχουμε υπογραμμίσει την αναγκαιότητα αλλαγής πορείας της Περιφέρειας δίνοντας έμφαση τόσο στην ύπαρξη οράματος, στοχοθεσίας και σαφούς σχεδίου δράσης όσο και συνεργασίας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Εχουμε ήδη καταθέσει προτάσεις με κάθε ευκαιρία που μας δίνονταν και τώρα είμαστε σε θέση να υποβάλουμε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για το αύριο.