Δεν είναι λίγες οι Ελληνίδες και οι Έλληνες επιστήμονες που διαπρέπουν στο εξωτερικό. Στελεχώνουν κορυφαία πανεπιστήμια και ερευνητικές ομάδες. Στόχος τους να βοηθήσουν, μέσα από το καινοτόμο έργο τους, όσους το έχουν ανάγκη. Η Ανδριανή Ρήνα ανήκει σε αυτήν την ομάδα των επιστημόνων. Κατάγεται από τον Μαραθόκαμπο της Σάμου και κατέχει σημαντικούς τίτλους σπουδών. Το «πλούσιο» βιογραφικό της και το ερευνητικό της έργο σε Ελλάδα και Γερμανία, της «άνοιξαν το δρόμο» προς Χάρβαρντ!
Αναλυτικά η συνέντευξη της Ανδριανής Ρήνα στη «ΒτΚ»:
Τι είναι αυτό που σας ώθησε να ασχοληθείτε με την Επιστήμη και την Έρευνα;
«Από μικρή ηλικία με ενδιέφερε βαθιά το πώς και το γιατί λειτουργούν τα πράγματα γύρω μας. Ενθουσιαζόμουν με καθετί μηχανολογικό, αλλά, παράλληλα, με γοήτευε ο ανθρώπινος νους – η Ψυχολογία, η Ιατρική, η Γλωσσολογία, η Φιλοσοφία. Μοιραία, η Νευροεπιστήμη ήταν ο δρόμος που μου επέτρεψε να συνδυάσω τις διαφορετικές επιστήμες που με ενδιέφεραν, αναζητώντας τη σύνδεση του νου με τον εγκέφαλο. Η απόφασή μου να εστιάσω τη δουλειά μου στη μελέτη του εγκεφάλου δεν ήταν μόνο ακαδημαϊκή – είχε και βαθιά προσωπικά κίνητρα. Από νεαρή ηλικία ήρθα σε επαφή με τις επιπτώσεις των νευρολογικών παθήσεων τόσο σε ατομικό όσο και σε οικογενειακό επίπεδο, γεγονός που ενίσχυσε ακόμη περισσότερο το ενδιαφέρον μου για τη νευροπλαστικότητα και τις γνωσιακές λειτουργίες».
Το κεφάλαιο της ζωής σας που ονομάζεται «Χάρβαρντ» πότε και πώς άνοιξε;
«Αν και κατά τη διάρκεια του διδακτορικού μου, το 2015, είχα λάβει μία πρόταση να μεταβώ στην Αμερική και να συνεργαστώ με το Χάρβαρντ, θεώρησα πως το συγκεκριμένο project δεν ήταν για εμένα. Δύο χρόνια μετά, την ημέρα των γενεθλίων μου έλαβα νέα πρόταση από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ για μεταδιδακτορικές σπουδές. Λόγω της εξειδίκευσής μου στη χρήση μαγνητικών τομογράφων μεγάλης ισχύος (3 και 9.4Τ) και στην αμφιβληστροειδοτοπική χαρτογράφηση του εγκεφάλου, ήμουν ιδανική υποψήφια για τη θέση αυτή. Έτσι, από το 2017 εργάζομαι στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, στο “Brigham and Women’s Hospital/Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης”, καθώς και στο “VA Medical Center” (ένα κυβερνητικό/στρατιωτικό νοσοκομείο βετεράνων) της Βοστώνης. Ξεκίνησα την ερευνητική μου πορεία σε αυτά τα ιδρύματα με διαφορετικούς ρόλους και, με την πάροδο των ετών, ανέλαβα αυξημένες ευθύνες. Σήμερα, κατέχω τη θέση του Research Specialist, ενώ στο “VA Medical Center” έχω επιλεγεί για Intergovernmental Personnel Act (IPA) position, το οποίο μου επιτρέπει να συμμετέχω σε διακυβερνητικά ερευνητικά προγράμματα, λόγω της εξειδίκευσής μου στη νευροαποκατάσταση και τη χρήση προχωρημένων τεχνολογιών στην κλινική έρευνα».
Θα ήθελα να μου πείτε για το ερευνητικό σας έργο. Πού επικεντρώνεστε και με τι ασχολείστε;
![](https://www.samos24.gr/wp-content/uploads/2020/09/market-neo12.png")
«Η ερευνητική μου πορεία κινείται σε δύο διαφορετικούς άξονες: από τη μία, μελετώ και αναπτύσσω παρεμβάσεις για την αποκατάσταση ασθενών με νευρολογικές βλάβες, και από την άλλη, εργάζομαι πάνω στη βελτίωση των μεθόδων διάγνωσης και υποστήριξης ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες. Ειδικότερα, εφαρμόζω ένα πρωτόκολλο αποκατάστασης όρασης (rehabilitation protocol) σε ασθενείς που έχουν χάσει μέρος της όρασής τους ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο ή τραύμα. Παράλληλα, σε ξεχωριστή έρευνα, χρησιμοποιώ Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) και deep learning για την ανάλυση νευρωνικών οδών και τη δημιουργία εξατομικευμένων θεραπευτικών παρεμβάσεων. Συμμετέχω, επίσης, σε έρευνα που βασίζεται σε προηγμένους αλγορίθμους μηχανικής μάθησης, για την ανάλυση αξονικών τομογραφιών ασθενών με βαρύ εγκεφαλικό. Επιπλέον, είμαι Co-Principal Investigator (Co-PI) σε έρευνα για την οπτική μνήμη και τη λήψη αποφάσεων στη νόσο του Πάρκινσον. Αναφορικά τώρα με τον τομέα των μαθησιακών δυσκολιών, η έρευνά μου επικεντρώνεται στη χρήση τεχνολογίας και καινοτόμων παιδαγωγικών προσεγγίσεων για τη διάγνωση και υποστήριξη ατόμων με δυσλεξία. Συνεργάζομαι με εξειδικευμένες ομάδες που αναπτύσσουν εργαλεία βασισμένα στην Τεχνητή Νοημοσύνη και στις πολυαισθητηριακές τεχνικές, με στόχο τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας για μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες».
Ένα από τα project σας, το οποίο μου κίνησε το ενδιαφέρον, αναφέρεται στην κίνηση του ματιού και στις μαθησιακές δυσκολίες. Μπορείτε να μας εξηγήσετε εάν και πώς σχετίζονται; Ποια είναι τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξατε;
«Από το 2018, ο επόπτης μου, δρ Στέλιος Σμυρνάκης, και εγώ συνεργαζόμαστε με τον ιδρυτή του EyeRadar, δρα Ιωάννη Ασλανίδη. Στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας, η ερευνητική ομάδα μας στο Χάρβαρντ συνεργάζεται στενά με την ομάδα του δρα Ασλανίδη στην Ελλάδα, η οποία περιλαμβάνει τους κ. Βασίλη Ανδρεαδάκη, δρα Ιωάννη Σμυρνάκη και κ. Βασίλη Σελίμη. Το EyeRadar είναι ένα καινοτόμο εργαλείο αξιολόγησης της ανάγνωσης, που χρησιμοποιεί μαθηματικούς αλγορίθμους και Τεχνητή Νοημοσύνη για να αναλύσει τον τρόπο με τον οποίο ένας μαθητής αποκωδικοποιεί ένα κείμενο. Η ερευνητική μας δουλειά στοχεύει στην ανάλυση των εκπαιδευτικών και παιδαγωγικών εφαρμογών του εργαλείου, με σκοπό την καλύτερη κατανόηση του τρόπου με τον οποίο μπορεί να υποστηρίξει μαθητές με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες. Έχουμε διαπιστώσει ότι η ανάλυση της κίνησης του ματιού μέσω του eye-tracking μπορεί να προσφέρει σημαντικές πληροφορίες για τις αναγνωστικές δεξιότητες και τις δυσκολίες των αναγνωστών. Μέχρι σήμερα, μέσω του εργαλείου έχουν μετρηθεί πάνω από 2.000 παιδιά στην Ελλάδα, περισσότερα από 300 στη Βόρεια Αμερική (ΗΠΑ & Καναδά), καθώς και παιδιά σε χώρες όπως η Αγγλία και η Κύπρος. Μάλιστα, σύντομα θα ανακοινωθούν και τα πρώτα αποτελέσματα της μελέτης μας».
Θα ήθελα να μου πείτε λίγα λόγια για τη συνεργασία σας με την εκπαιδευτικό και ιδρύτρια του «I love dyslexia» EFL school Αγγελική Παππά.
«Τα τελευταία περίπου 2,5 χρόνια, έχω ξεκινήσει μία σημαντική συνεργασία με την κ. Αγγελική Παππά, η οποία έχει αναπτύξει τη μέθοδο 3Dlexia για τα Αγγλικά, μία πρωτότυπη προσέγγιση για τη διδασκαλία της Αγγλικής σε μαθητές με δυσλεξία και μαθησιακές δυσκολίες. Κατά την επίσκεψή μου στην Ελλάδα το 2022, είχα την ευκαιρία να παρατηρήσω από κοντά τη μέθοδο 3Dlexia στο ILD, και να κατανοήσω την πρακτική εφαρμογή της. Εντυπωσιάστηκα από τα θετικά αποτελέσματα που έχει στους μαθητές, και έκτοτε συνεργαζόμαστε στενά από τη Βοστώνη για να εξελίξουμε τη μέθοδο, ενσωματώνοντας τεχνολογικές και επιστημονικές προσεγγίσεις, όπως νευροτεχνολογία αιχμής, για την περαιτέρω υποστήριξή της. Στόχος μας είναι η ψηφιοποίηση της μεθόδου, ώστε να είναι πιο προσβάσιμη και να αξιοποιεί τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία για την ενίσχυση της μάθησης και της εξατομίκευσης».
*Αναδημοσίευση από τη «Βραδυνή της Κυριακής»
Φωτογραφία: Gregory S. Kamelakis
