Μανώλης Κάρλας: Τα διάφορα χωροταξικά σχέδια και η σημασία τους

                  Τα διάφορα χωροταξικά σχέδια και η σημασία τους

                                                            Με τη Σάμο, δυστυχώς, ακόμα στην αναμονή.

Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία ( νόμος 4447/2016, όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 4759/2020) ο χωρικός σχεδιασμός, εκτός από την Εθνική Χωρική Στρατηγική, περιλαμβάνει και την εκπόνηση ειδικών κλαδικών χωροταξικών σχεδίων,  για τη Βιομηχανία, τις Υδατοκαλλιέργειες,  τις  Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, για  τον Τουρισμό, κλπ.

Σε εφαρμογή της Ευρωπαϊκής Οδηγίας (ΕΕ)2014/89 αναμένεται και η  κύρωση από το Ελληνικό Κοινοβούλιο του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού.

Από τη νομοθεσία προβλέπεται, επίσης, η εκπόνηση αντίστοιχων σχεδίων τόσο σε επίπεδο Περιφέρειας ( Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια-ΠΧΠ) όσο και σε επίπεδο μιας ή περισσοτέρων δημοτικών ενοτήτων (Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια-ΤΠΣ).

Ως γνωστόν, Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια εκπονούνται τα τελευταία δύο  χρόνια  σε πολλές περιοχές της πατρίδας μας  με εξαίρεση, δυστυχώς τη Σάμο που, παρά τις ηχηρές κυβερνητικές εξαγγελίες,  αναμένει,  από τον Αύγουστο του 2022, ήτοι επί 2ετία και πλέον και με ..στωική αγωνία :

Α). Την «άμεση» υπογραφή σύμβασης μεταξύ του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας  (ΤΕΕ) και του  μελετητικού  Γραφείου που, από μακρού χρόνου, έχει επιλεγεί με την προβλεπόμενη εκ του νόμου διαγωνιστική διαδικασία για την  ανάθεση της  εκπόνησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων στους πρώην Δήμους Βαθέος και Πυθαγορείου του Δήμου Ανατολικής Σάμου καθώς  και

στον πρώην Δήμο Καρλοβάσου του Δήμου Δυτικής  Σάμου.

Τα σχέδια αυτά,  συνολικού προϋπολογισμού 1.559.509,15 (χωρίς ΦΠΑ) από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, εκτός των άλλων, θα ολοκληρώσουν και την τροποποίηση  του, ήδη,  ισχύοντος, βάσει του Προεδρικού Διατάγματος της 11/2/1995 (ΦΕΚ 100 Δ/1995), περιώνυμου χωροταξικού της Σάμου.

Σημειωτέο ότι ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά καθώς το Ταμείο Ανάκαμψης κλείνει, οριστικά, το 2026.

Βέβαια όλα αυτά θα είχαν αποφευχθεί αν η  Κυβέρνηση είχε εκτιμήσει σωστά και αξιοποιήσει άρτια  τις δυνατότητες και τις ευκαιρίες για την ολιστική αντιμετώπιση των συνεπειών του φονικού και καταστροφικού σεισμού της Σάμου  .

Ειδικά για τη σεισμόπληκτη Σάμο θα μπορούσε να είχε άμεσα αξιοποιηθεί και για τα Τοπικά Χωρικά Σχέδια η διαδικασία που προβλέπει, επακριβώς, το άρθρο 32 του νόμου 4412 /2016.

Ο νόμος αυτός εφαρμόστηκε τον Ιούλιο του 2022 για την ανάθεση του Τοπικού Χωρικού Σχεδίου στο Δήμο Μινώα-Πεδιάδας της Κρήτης, εκεί  όπου υπάγεται το σεισμόπληκτο Αρκαλοχώρι.  .

Βάσει αυτού επιτρέπεται η, κατ’ εξαίρεση, με απλή διαπραγμάτευση χωρίς διαγωνισμό και διαδικασίες προηγούμενης δημοσίευσης, ανάθεση έργων  σε περιπτώσεις που συντρέχουν καταστάσεις έκτακτης ανάγκης όπως σεισμοί, πλημμύρες, πυρκαγιές κ.λπ. προφανώς  για οικονομία χρόνου.

Όμως εκεί είναι Κρήτη, «δεν είναι νησί, είναι θεριό που κείτεται στη θάλασσα,

είναι η γοργόνα η αδελφή του Μεγαλέξαντρου…» που λέει και  το τραγούδι, δεν είναι Σάμος..

Δυστυχώς, για  μας δεν ασχολήθηκε κανείς από την Κυβέρνηση με την αντίστοιχη  προσοχή, στοργή και σοβαρότητα.

Έτσι ερμηνεύεται και το πώς ακόμα και τα χρονοδιαγράμματα ανάθεσης των σχετικών μελετών  για το νησί μας έχουν προ πολλού εκτροχιαστεί.

Β). Την «άμεση»  χρηματοδότηση από την Κυβέρνηση της έναρξης εφαρμογής του ολοκληρωμένου και εγκεκριμένου, βάσει της υπ’αριθ.11629/Φ(1/ΣΧΟΟΑΠ) της 17ης Μαρτίου 2022 απόφασης του αρμόδιου Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, Σχεδίου Χωρικής και Οικιστικής Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) του πρώην Δήμου Μαραθοκάμπου του Δήμου Δυτικής Σάμου που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 263 Δ /14-4-2022.

Βασικό μέλημα όλων αυτών των σχεδιασμών είναι να αποφεύγονται , κατά το μάλλον και ήττον  και κατά το δυνατόν,  οι συγκρούσεις χρήσεων γης μεταξύ διαφορετικών δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης της χώρας.

Το αναπτυξιακό αυτό όραμα συνθέτει και σταθμίζει κοινωνικούς, οικονομικούς και περιβαλλοντικούς στόχους (άρθρο 1 του νόμου 4447/2016) και  αποτελεί κυρίαρχο κοινωνικό και πολιτικό διακύβευμα.

Να σημειωθεί ότι τα Περιφερειακά Χωρικά Πλαίσια και τα Τοπικά  Πολεοδομικά  Σχέδια είναι άκρως απαραίτητα διότι αποτελούν  θεμελιώδη προϋπόθεση για να  επιτευχθούν τόσο ο άρτιος προσανατολισμός όσο και το γόνιμο περιεχόμενο των καθ’ έκαστα ειδικών χωροταξικών σχεδίων.

Εξυπακούεται ότι για να υπηρετούν, με πλήρη επάρκεια, τα κάθε είδους χωρικά σχέδια τον Άνθρωπο και τις ανάγκες του πρέπει να είναι καρπός βαθιάς, πλατιάς και αλληλέγγυας διαβούλευσης της Πολιτείας με την Κοινωνία και τους φορείς της.   

Μανώλης Νικ. Κάρλας

                                                        Γιατρός

                         Πρώην αιρετός Νομάρχης Σάμου(2003-2010).